Asgari geçim indirimi, özellikle çalışanlar için büyük kolaylıklar ve hatırı sayılır indirimler sağlıyor. Ücret geliri elde eden kimselere uygulanan AGİ’den yararlanma durumu ise çalışanın medeni durumuna, eşinin çalışıp çalışmadığına ve çocuk sayısına göre değişkenlik gösteriyor. Bu durumda ise eşlerin boşanması halinde AGİ’den hangi eş yararlanabilir sorusu gündeme geliyor.

Asgari Geçim İndirimi’nden Yararlananlar

Asgari geçim indirimi, yıllarca uygulanmış olan vergi iadelerinin kaldırılması ile birlikte 2008 yılından bu yana uygulanıyor. Fakat uygulamada günümüzde de sorunlar ya da tereddütler yaşanabiliyor. Bu türden sorulara ise Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından yayımlanan özelgeler ile yanıt veriliyor. En temelde asgari geçim indirimi çalışan ve memurların ücret ve maaşları için ödemek zorunda oldukları vergilerin bir kısmının iade edilmesini içeriyor. Böylece her çalışan için asgari ücrete karşılık gelen kazanca ödenmekte olan birinci dilimdeki verginin yarısı tutarınca AGİ uygulanmaktadır. İlaveten çalışmayan eş için yüzde 10, ilk iki çocuğun her birisi için yüzde 7,5, üçüncü çocuk için de yüzde 10, diğer çocuklara da yüzde 5 oranında AGİ hesaplaması yapılmaktadır. Asgari geçim indiriminin uygulanması için çocuğun mükellef ile birlikte oturuyor olması ve aynı zamanda 18 yaşını da doldurmamış olması gerekiyor. Şayet çocuk üniversite okuyorsa bu durumda 25 yaşını dolduruncaya kadar anne ve babası üzerinden AGİ alabilmektedir. Çocuklar için uygulanan AGİ’den anne ya da babadan birisi yararlanabilmektedir. İki eş aynı anda AGİ’den yararlanamamaktadır. Bu durumda da eşlerin boşanması halinde hangisinin AGİ’den yararlanacağı merak edilmektedir.

Geçici Velayet Kapsamında AGİ

Mahkeme kararı sonucunda çocuğunun geçici olarak velayetini alan, sosyal güvenlik yönünden de çocuk kendisine bağlı bulunan, bakımını da karşılamakta olan baba, AGİ’den boşanma sürecinde olunduğu için faydalanmakta olduğunu öne sürerek, böyle bir durumda AGİ’den hangi tarafın yararlanacağını bakanlığa sordu. Yayımlanan özelge kapsamında ise boşanmış olan eşlerden her ikisinin de çalışıyor olmaları halinde çocuklar için asgari geçim indiriminden ilk olarak çocukların velayet hakkına sahip olan ve sosyal güvenlik yönünden de çocukların tabi olduğu eşin faydalanacağı ifade edildi. Geçici velayeti almakta olan ebeveynin sosyal güvenlik yönünden de kendisine dahil olan çocuğu için AGİ’den yararlanmak mümkün olduğu ifade edildi.

Velayetin Çalışmayan Tarafta Olması AGİ Sağlar mı?

Asgari geçim indirimi çocukların velayetinin kimde olduğuna bakılarak boşanmış eşler için uygulanmaktadır. Bu konuda velayeti tutan tarafın çalışmaması halinde AGİ’den yararlanacağı da merak ediliyor. Bu konuda yayınlanmış özelge kapsamında boşanmış olan eşlerin her ikisinin çalışıyor olması halinde çocuklar için asgari geçim indiriminden ilk olarak çocukların velayetine sahip olan ve sosyal güvenlik yönünden çocukların dahil olduğu eşin yararlanması gerektiği fakat bu eşin çalışmaması halinde, çocuklar için nafaka ödeniyor olması şartıyla diğer eşin AGİ’den yararlanması mümkün şeklinde ifade edildi. Fakat velayeti babalarında olan ve nafaka ödemesi yapmayan annenin de çocukları için AGİ’den yararlanamayacağı yine AGİ kapsamında vurgulandı. Buna göre nafaka ödendiği durumlarda, çalışmayan ebeveynde velayet olsa bile velayeti olmayan çalışan eş AGİ’den yararlanabilmektedir. Konuyla ilgili merak edilen bir diğer önemli nokta da koruyucu aile rolünü üstlenmiş kimselerin, bakmakta oldukları çocuklar üzerinden AGİ’den yararlanıp yararlanamayacakları. Devlet korumasındaki çocuklar, gerekli şartların sağlanması halinde ailelerin yanına yerleştiriliyorlar ve aileler çocuklar ile normal bir hayat sürüyorlar. Ancak koruyucu ailelere devlet tarafından ödeme yapılmakta ve eğitim, sağlık gibi çocuk giderleri devlet tarafından karşılanmaktadır. Bu yüzden koruyucu aileler bu kapsamdaki çocuklar için AGİ’den yararlanamazlar.
Editör: TE Bilisim