Yakın zamanda hayata geçirilmesi için çalışmaların yürütüldüğü tamamlayıcı emeklilik sistemi ile ilgili tartışmalar sürerken, bu sistemin yerine Aile Sigortası modelinin getirilmesi gündem oldu. Aile Sigortası’nın kabul edilmesi halinde kıdem aynı şekilde korunduğu gibi geliri yoksulluk sınırı altında olanlar için de her ay aileye para ödenmesi ön görülüyor.

Aile Sigortası Modeli Nedir?

Aile Sigortası, Uluslararası Çalışma Örgütü tarafından yapılandırılmış ve sözleşmeyi kabul eden ülkelerde uygulanan, alternatif bir emeklilik sistemidir. Aile Sigortası, Türkiye’de uygulanmamakla birlikte bu kapsamda sosyal yardımlar yapılmaktadır. Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nın dahilinde olan gıda, yakacak, kira, sosyal destek ve eğitim yardımı gibi ödemeler temelinde aile sigortası kapsamına dayanmaktadır. Ancak yine de bu yardımlar hem düşük bulunmakta hem de yeterli kesime ulaşamadığı için gerekli seviyelerde destek sunamamaktadır. Muhalefet tarafından tamamlayıcı emeklilik sistemine alternatif olarak sunulan aile sigortasının temel sorunları olarak;
  • Genel yoksulluk ve çocuk yoksulluğundaki yükseliş,
  • Yapısal işsizlik sorunu,
  • Yaşlanan nüfusun ekonomik güvencesizliği,
  • Tarım kesiminin küçülmesi,
  • Sosyal sigorta programlarındaki düşük ödemeler
Gibi noktalar aile sigortasının yapılmasını gerekli kılmaktadır. Yine muhalefete göre aile sigortasının yapılması halinde yoksulluk, eşitsizlik ve ekonomik kırılganlığın içinde dinamik bir yapı oluşturulabilecektir. Buna bağlı, aile sigortası kapsamında sağlanacak destekler aileler üzerinden hesaplanacak ve ailelerin gereksinimleri, yoksul oluşları esas alınacaktır. Bu bakımdan yardımların etkinlikleri artarken, eşit dağılım da gerçekleşecektir.

Aile Sigortasının Temel İlkeleri Nedir?

Aile sigortasının temel ilkeleri arasında hane odaklı sigorta yapılması bulunmaktadır. Hane halkı ise; aralarında akrabalık bağı olduğuna bakılmaksızın aynı konut içinde yaşayanları, öğrenci, asker, mahkum ya da hastanede yatma gibi nedenlerde ortak konutta bulunmayı, hane halkına hizmet edenleri içermektedir. Böylece hane bazlı olarak aile sigortası uygulanabilecektir. Ayrıca aile sigortasında çocuk bakımı nedeniyle iş gücüne katılamayan kadınların da istihdam oranları arttırılacak ve çocuklarının okul öncesi eğitime özendirilerek ek primler sağlanacaktır. İşgücünün ve iş alanlarının yaratılması, aynı zamanda aile sigortasından yararlanan kimselere de öncelik tanınması olarak gerçekleşecektir. En büyük özelliği ise ailelerin muhtaç durumuna düşmesini engelleyecek, desteğe gereksinimi olan aile bireylerinin bir an önce kendi imkânları ile sigortadan yararlanarak zor durumdan çıkması beklenecektir. Yapılan tüm destek ödemelerinin gerçekleşmesi için de kayıt altında olmak gerekecek ve kayıt dışı olan ödemeler engellenecektir. Belirlenecek yoksulluk eşiğinin altında gelir elde eden aileler içindeki her kişi için aile sigortası uygulanacak olup aile sigortası içinde sunulan sosyal yardım ve hizmetlerden aile fertlerinin yararlanması mümkün hale getirilecektir. Ailedeki toplam gelirin eşdeğer birey ölçeğine göre belirlenen yoksulluk eşiğinin altında olması, desteğin aileyi esas alması, desteğin geçim bölgelerine göre artması gibi konularda aile sigortası, hayata geçirilmesi halinde zor durumda olan kimselere büyük yararlar sunacağı ifade ediliyor. Aile Sigortasının temelinde yine her ay yapılması gereken prim ödemeleri bulunuyor. Sigorta kapsamında olan kimseler her ay yatırdıkları prim ödemeleri ile ortak bir fona bu bedellerin aktarılmasını sağlayacaklar ve durumu kötü ya da zor durumda olanlara bu fon üzerinden ödeme yapılacak. Sigorta ile ilgili henüz teklif aşamasında olunduğundan, prim ödemelerinin tam olarak hangi şartlarda gerçekleşeceği ve sistemde ne kadar süre kalmak gerektiği gibi konular netlik kazanmış değil. Ancak hayata geçmesi halinde özellikle tek bir konutta yaşayan tüm kimseleri kapsayacağı için çok daha avantajlı olacağı ön görülüyor. Ancak aile sigortasının emeklilik döneminde nasıl işleyeceği ve aylık olarak ödemelerin yapılıp yapılmayacağı da henüz netlik kazanmış noktalar arasında yer almıyor.

SSK ve BAĞKUR Emekli Maaşları Ne Kadar Oldu ?

SGK Girişi 2008 Öncesinde Olanlara Erken Emeklilik İmkanı!

SGK Erken Emekli Nasıl Olunur, Şartları Nelerdir ?

Editör: TE Bilisim