Doğum yapan memurların hakları; 657 sayılı kanunun 104’üncü maddesi kapsamında açıklanmıştır. Doğum yapan memurların hakları şunlardır:
  • Doğumdan önce 8 ve doğumdan sonra 8 hafta olmak üzere 16 haftalık analık izni kullanabilirler.
  • Doğumdan sonraki 12 aylık sürede süt izni kullanabilirler.
  • Doğum yapan memurun kaçıncı doğumu olduğuna göre 2 aydan 6 aya kadar yarım gün izin hakkı kullanılabilir.
  • Doğum yapan memurların aylıksız izin hakkı bulunur.
Doğum yapan annelerin hem doğum öncesinde hem de doğum sonrasında izin hakları vardır. Hem kendilerine hem de bebeklerine vakit ayırabilmeleri için verilen haklardır. Hem ücretli hem de ücretsiz izin hakları vardır.

Doğum Yapan Memurların Analık İzni Nedir?

Analık izni; 657 sayılı kanunun 104’üncü maddesinin A fıkrası kapsamında tanımlanan bir haktır. Doğum yapan kadın memura doğumdan önce 8 ve doğumdan sonra 8 olmak üzere toplamda 16 haftaya kadar analık izni hakkı verilir. Çoğul gebelik durumunda ise; doğum öncesinde kullanılacak olan 8 haftalık izne 2 hafta daha ilave edilir ve toplamda 18 hafta analık izni kullanılır. Doğum yapacak olan kadın memur eğer sağlık durumunun uygun olduğunu doktor raporu ile belgeleyebilir ise; doğuma üç hafta kalana kadar çalışabilir ve doğum öncesinde kullanmadığı izin süresi de doğum sonrasında eklenir. Ayrıca eğer doğum planlanan tarihten daha erken gerçekleşir ise, doğum tarihi ile analık izninin başlayacağı tarih arasında geçen süre doğumdan sonra kullanılacak olan analık iznine ilave edilir.

Analık İzni Kullanımı İle İlgili Önemli Noktalar Nelerdir?

Analık izninin ayrıntıları kapsamında bilinmesi gerekenler şu şekildedir:
  • Sadece kadın memurların yararlanabildiği bir izindir. Ancak doğum sırasında kadın memurun vefat etmesi durumunda, isteğe bağlı olarak kadın memura verilen izin süresi eşi için geçerli olabilir.
  • Kesintisiz kullanılması gereken bir izin olduğu için analık iznini aralıksız şekilde kullanmak mümkün değildir.
  • Doğumdan üç hafta öncesine kadar çalışmak isteyenlerin analık izni başlamadan önce sağlık durumlarının çalışmaya uygun olduğuna dair raporu iletmeleri beklenir. Bu raporu iletmeden çalışmaya devam edenlerin süreleri doğum sonrasında kullanılacak olan analık iznine eklenmez.
  • Doğumdan üç hafta önceye kadar çalışabilecek durumda olanlar bu süre içerisinde hastalık izni, mazeret izni ve yıllık izin kullanma hakkına sahiptirler. Ancak izin kullandıkları süre analık iznine eklenmez.
  • Geç doğum yapan memurların doğum için belirlenen tarihten sonra fazladan geçen süreleri analık izni süresinden düşülmez.
  • Ölü doğum yapan memurlar da canlı doğum yapan memurlar ile eşit sürede analık izni kullanma hakkına sahiptirler.
  • Doğum öncesi analık izninin başlaması gereken süre içerisinde devlet memurluğuna atanmış olan memur, doğum öncesi izinden kalan süresini göreve başladıktan sonra kullanabilme hakkına sahiptir.
  • Aylıksız izin yapan memur bu süreç içerisinde hamile ise, aylıksız iznin kesilmesi şartı ile analık izni kullanabilir.

Doğum Yapan Memurların Süt İzni Hakları Nedir?

Süt izni; 657 sayılı kanun çerçevesinde çalışan devlet memurlarına kanunun 104’üncü maddesi kapsamında tanınan bir haktır. Analık izninin bitiminden sonraki 12 aylık süre kapsamında memur annelere çocuklarını emzirmeleri için verilen bir izindir. Analık izni bittikten sonraki ilk 6 ay günde 3 saat ve sonraki 6 ay günde 1.5 saat olmak üzere süt izni verilir. Süt izninin gün içerisinde hangi saatler arasında ve kaç kere kullanılacağı doğum yapan memurun inisiyatifine bırakılmış olan bir durumdur. Ayrıca 104’üncü maddenin F fıkrası kapsamında doğum yapan memurun yarım gün izin alma hakkı da vardır.

Doğum Yapan Memurun Süt İzni Talebi Şartları

Süt izni uygulaması ile ilgili önemli noktalar aşağıdaki gibidir:
  • Süt izninden yararlanma hakkı olan memurların analık izni süresi bittiğinde, yarım gün izin mi almak istediklerini yoksa süt izni mi kullanmak istediklerini dilekçe ile çalıştıkları kuruma iletmeleri istenir.
  • Süt izni analık izninin bitiminden itibaren toplamda 12 ay verilir.
  • Çoğul doğum yapılsa da süt izninin süresi ve şartları aynı olur.
  • Sadece kadın memurlara verilen bir izindir.
  • Hem süt izninden hem de yarım gün izinden aynı anda yararlanılması mümkün değildir.
  • Süt izninin amacı memur annenin çocuğunu emzirmesi olduğu için bu iznin kullanılmadığı saatler birleştirilerek toplu olarak daha sonraki günlerde kullanılamaz.
  • Doğum yapan memurların hakları kapsamında memurun süt izni kullandığı süre içerisinde eğer çocuğu vefat eder ise, süt izni kullanmaya devam etmesi mümkün değildir.
  • Devlet memurluğuna geçmeden önce doğum yapmış olan memur; doğumdan sonra kalan sekiz haftalık analık izninin bitmesi ile beraber süt izninin kalan kısmını kullanmaya devam edebilir.

Doğum Yapan Memurun Yarım Gün İzin Hakkı Nedir?

Yarım gün izin hakkı; 657 sayılı kanunun 104’üncü maddesine F fıkrası ile eklenen bir haktır. Analık izninin bitiminde doğum yapan memur annenin yararlanabileceği bir haktır. Yarım gün izin hakkından yararlanan anne, süt izninden yararlanamaz. Yarım gün izin hakkının süresi ise aşağıda verilmiştir:
  • Birinci doğum için iki aylık yarım gün izin hakkı verilir.
  • İkinci doğum için verilen yarım gün izin hakkı dört aydır.
  • Üçüncü ve sonraki doğumlarda yarım gün izin hakkı altı aydır.
  • Çoğul doğum gerçekleştirenlere mevcut yarım gün izinlerine ek olarak bir ay daha izin verilir.
  • Doğum gerçekleştikten sonraki 12 ay içerisinde eğer çocuğun engellilik durumu tespit edilir ise, yarım gün izin hakkı 12 ay olarak verilir.

Doğum Yapan Memurun Yarım Gün İzin Hakkı Kullanımı İle İlgili Detaylar Nelerdir?

Yarım gün izin hakkı kullanım detayları aşağıda belirtilmiştir:
  • Doğumdan sonra çalışılan kuruma dilekçe vererek yarım gün izin hakkı talep edilir.
  • Memurun doğum yapması esas alındığı için yarım gün izin hakkının süresi için kaç çocuğunun hayatta olduğuna bakılmaz.
  • Aynı anda süt izni ve yarım gün izni beraber kullanılamayacağı gibi çocuk vefat ettiğinde de yarım gün izni kullanılmaya devam edilemez.
  • Çalışma sürelerinin başlangıç ve bitişi çalışılan kurum tarafından belirlenir.
  • Günün 24 saati devamlılık gösteren bir işte çalışılıyor ise, haftalık 20 saatlik çalışma süresi kapsamında yarım gün izin hakkı için saatler düzenlenir.
  • Çoğul doğumlarda yarım gün izin süresine 1 ay ilave edilir.
  • Çocuğu engelli olan ve yarım gün izin hakkını kullanmak isteyenler, 12 ay süresince yarım gün izinli şekilde çalışabilirler.
  • Devlet memuru olmadan önce doğum yapanlar da yarım gün izin hakkından yararlanabilir.

Doğum Yapan Memurlara Verilen Aylıksız İzin Hakkı Nedir?

Doğum nedeni ile aylıksız izin hakkı; doğum yapan memurun analık izni bittikten sonra 24 aya kadar aylıksız izin kullanabilme hakkıdır. Hem doğum yapan memur hem de eşi bu haktan yararlanabilir. Doğum yapan memurların hakları kapsamında memur ve eşi bu izni aynı anda alabilecekleri gibi izinli oldukları dönem birbirini takip edecek şekilde de alabilirler. Toplamda 24 ayı aşmadığı sürece kısım kısım kullanılmasına da izin verilir. Ölü doğum gerçekleşmesi durumunda, aylıksız izin kullandırılmaz.

Çalışma Belgesi Nedir, Nasıl Alınır ve Nasıl Doldurulur?

İş Kazası Bildirimi Nasıl Yapılır, Bildirim Süresi Ne Kadar?

Memurlar SGK Davalarını Hangi Mahkemeye Açmalılar?

Editör: TE Bilisim