Türkiye’de koronavirüs salgınının negatif etkileri, çalışma yaşamını da olumsuz etkilemeye devam ediyor. Türkiye İş Kurumu’ndan (İŞKUR) kısa çalışma ödeneği alan ya da ücretsiz izne çıkartılan çalışanlar, bu süreçte işlerine geri dönüp dönemeyeceklerinin stresini yaşarken, bazı işverenler de ekonomik şartları öne sürerek işçilik maliyetlerini düşürmeye çalışıyor. Edinilen bilgilere göre pek çok farklı sektörde işverenler, işçilerine ücretlerde indirim teklifinde bulunmaya başladı. İşçinin yazılı rızası olmadan işverenin maaşlarda indirim yapması mümkün değil. Ancak ücreti bordroda düşük gösterilen işçiler bu durumdan olumsuz etkileniyor. İşçileri ve işverenleri yakından ilgilendiren maaş tutarında indirim ile kıdem tazminatı fonu konusunda en güncel gelişmeleri haberimizde bulabilirsiniz. Dünyanın pek çok ülkesinde olduğu gibi Türkiye’de de koronavirüs salgını sonrasında işsizlik rakamları hızlı bir şekilde artıyor. Türkiye’de işten çıkarmalar üç ay süreyle yasaklandığı için pandeminin işsizliğe gerçek etkisi henüz görülmese de gecikmeli olarak ortaya çıkacak. Koronavirüs salgınının işsizliğe etkisinin hangi boyutlara varacağı henüz kestirilemiyor. Salgının çalışma hayatında her gün yeni gelişmelere neden olduğu da biliniyor. Farklı sektörlerde çalışanlardan, işverenin ücrette indirim yapmak istediğine dair son günlerde peş peşe haberler geliyor.

İşverenler Ücrette İndirim İstiyor

Üç aylık işten çıkarma yasağı döneminde işçileri ücretsiz izne çıkarma hakkı bulunan işveren, ücrette indirim yapılmasını kabul etmeyen işçilere ücretsiz izin veya kısa çalışma yaptırırken, onların yerine daha düşük ücretle yeni işçi alımına gidiyor. Koronavirüs salgını ile mücadelede alınan ekonomik tedbirler kapsamında, ücretsiz izin veya kısa çalışma döneminde cebinden para çıkmayan işverenin, bu uygulamalar bittikten sona ücrette indirimi kabul etmeyen işçiler ile yolları ayırması bekleniyor. İş Kanunu’na göre işveren iş sözleşmesi veya iş sözleşmesinin eki niteliğindeki personel yönetmeliği ya da işyeri uygulamasıyla oluşan çalışma koşullarında esaslı bir değişikliği ancak işçinin yazılı onayı ile yapabilir. İşçinin maaşında indirim hususu, “çalışma koşullarında esaslı değişiklik” anlamına gelmektedir.

Maaşta İndirim İçin İşçinin Yazılı İzni Şart

İşçinin maaşında indirim yapılabilmesi için, öncelikle işverenin işçiye yazılı bildirimde bulunması zorunludur. Yazılı olarak yapılmayan ve işçi tarafından 6 iş günü içinde yazılı olarak kabul edilmeyen değişiklikler işçinin sorumluluğunda değildir. 1475 sayılı eski İş Kanunu’nda, işverenin yazılı ücrette indirim teklifine işçinin 6 iş gününde yazıyla cevap vermemesi halinde, indirim teklifi işçi tarafından kabul edilmiş sayılıyordu. 4857 sayılı yeni İş Kanunu ise işçinin 6 iş gününde yazılı olarak kabul etmemesi halinde reddetmiş sayılacağını öngörüyor. Bu açıdan, yeni kanun eski kanuna göre işçinin elini güçlendirmiş oldu. Eğer işçi 6 iş günü içinde işveren tarafından yapılan maaş tutarında indirim önerisini kabul etmezse, bu durumda işveren ücrette indirim talebinin geçerli bir nedene dayandığını kanıtlayarak veya başka bir geçerli sebep göstererek iş akdini feshedebilme hakkına sahiptir. İşveren, haklı bir sebebe dayandırsa bile işçinin kıdem tazminatını ödemek zorundadır. İşçi işverenin gerekçesinin haklı olmadığı iddiasıyla önce arabulucuya başvurup, burada uzlaşma sağlanamazsa işe iade davası açabilir. İş mahkemesinde görülen işe iade davasını kazanan işçi, işvereni tarafından işe başlatılmazsa, en az dört aylık ve en çok sekiz aylık ücret tutarında işvereninden tazminat alır. Ancak işe iade davasını her işçi açamaz. İşçinin işe iade davası açabilmesi için, davaya konu olan iş yerinde en az 30 işçinin çalıştırılması gerekmektedir. Öte yandan işçi yazılı onay vermediği halde işveren ücreti düşürürse, işçi açısından iş akdini haklı fesih sebebi ortaya çıkar. Ücreti indirildiği için iş akdini kendisi fesheden işçi, kıdem tazminatını alır ama ihbar tazminatı alamaz.

Milyonlarca Çalışanı İlgilendiriyor! Yıllık İzin Kullanacaklar Dikkat

İşten Çıkarılanlar Dikkat! İşsizlik Maaşı Hesaplaması Nasıl Yapılır?

SGK İş Göremezlik Ödeneği Hangi Şartlarda Alınır?

Editör: TE Bilisim