Tüm dünyayı etkisi altına alan koronavirüs salgını sebebiyle ülkemizde de hem sosyal hayat hem de ekonomik ve ticari yaşam büyük ölçüde sekteye uğradı. İçişleri Bakanlığı’nın koronavirüs salgını ile mücadele kapsamında aldığı karar neticesinde bazı sektörlerdeki işyerleri geçici süreyle kapatıldı. Salgının etkilediği sektörlerde faaliyetler tamamen durdu veya duracak noktaya getirildi. Bu tedbirler kapsamında kısa çalışma ödeneği uygulaması i.in koronavirüs salgını “dışsal etkilerden kaynaklanan dönemsel durumlardan ileri gelen zorlayıcı sebep” olarak nitelendirildi. İşçinin kısa çalışma ödeneğinden yararlanabilmesi için aranan prim günü ve hizmet akdine tabi olma süreleri esnetilerek kolaylık yapıldı. Kısa çalışma ödeneği hakkında bilinmesi gereken 10 soru ve yanıtını haberimizde bulabilirsiniz.
-
Kısa çalışma ödeneği nedir?
Genel ekonomik, sektörel veya bölgesel kriz ile zorlayıcı sebeplerle işyerlerinde uygulanan çalışma sürelerinin en az dört hafta süreyle kısmen ya da tamamen durdurulması neticesinde işyerinde uygulanan haftalık çalışma süresini tamamlayacak şekilde, çalışılmayan süreler için işçiye yapılan ödeme kısa çalışma ödeneğidir. Bu ödeneğin süresi üç ayı aşmamak kaydıyla kısa çalışma süresi kadardır.
-
2.Kısa çalışma ödeneğinden yararlanma şartları nelerdir?
Kısa çalışma ödeneğinden yararlanabilmek için işyerinin salgından olumsuz etkilendiğinin İŞKUR müfettişleri tarafından tespit edilmesi gerekir. Yetkililer tarafından yapılan uygunluk tespiti incelemelerinde, işyerinin İçişleri Bakanlığı’nın işyerinde faaliyet durdurma kapsamında olup olmadığına ilişkin belgelere dikkat ediliyor. Kısa çalışma ödeneğinden faydalanmaya başlayan işyerlerinde ahlak kuralları dışında işçi çıkarımı yapılamayacak.
-
3.Kısa çalışma ödeneğinden kimler yararlanabilir?
Koronavirüs salgını yüzünden verilen kısa çalışma ödeneğinden, işverenin kısa çalışma talebinin müfettişler tarafından uygun bulunmasına bağlı olarak, kısa çalışmanın başladığı tarihten önceki son 60 gün hizmet akdine tabi olup, son 3 yıl içinde en az 450 gün rpim ödemiş olanlar yararlanabiliyor.
- 4.Kısa çalışma ödeneği başvurusu nereden ve nasıl yapılır?
Başvurular her iş yerinin bağlı bulunduğu Türkiye İş Kurumu (İŞKUR) il müdürlüklerine internet üzerinden yapılıyor. İşyerinin İŞKUR veri tabanında kaydının bulunması gerekiyor. Başvuru sürecinde, işyerinde faaliyetin tamamen durdurulduğu ya da kısmi çalışma yapıldığı gibi bilgilerin kısa çalışma ödeneği başvuru formunda belirtilmesi gerekiyor. Ayrıca ödenekten yararlandırılması istenen personel listesi ve salgından etkilenildiğini kanıtlayan belgelerin de başvuru formuna ek olarak İŞKUR’a e-posta ile gönderilmesi gerekiyor. İŞKUR yapılan başvuruları 60 gün içinde sonuçlandırıyor.
-
5.Kısa çalışma ödeneği tutarı ne kadar?
Kısa çalışma ödeneği tutarı, çalışılmayan süreler için aylık olarak hesaplanıyor. Çalışan günlerin ücretini işveren öderken çalışılmayan günleri İŞKUR ödüyor. İşçinin son on iki aylık prime esas kazançlarının günlük ortalamasının yüzde 60’ı ile ödenek tutarı hesaplanıyor. 2020 yılı için ödenecek bir günlük kısa çalışma ödeneği en az 58,86 TL, aylık ödeme tutarı en fazla 4 bin 414 TL oluyor.
-
6. Ödenek ne zaman yatırılmaya başlanıyor?
İlk bir hafta için kısa çalışma ödeneği ödenmediği için bu sürenin ücreti işveren tarafından yarım ücret olarak ödeniyor. İŞKUR kısa çalışmanın 8. gününden başlayarak en fazla 83 günlük süre için kısa çalışma ödeneği veriyor. Ödemeler işverene değil, doğrudan işçiye yapılıyor.
-
7. Genel tatil ve hafta tatilinde kısa çalışma ödeneği veriliyor mu?
İşçinin çalışmadığı hafta tatili ve ulusal bayram gibi tatil günlerine ilişkin ücret ve ödenek tutarı, kısa çalışma yapılan süreye bağlı olarak işveren ve İŞKUR tarafından ödeniyor.
-
8. İşçi ücret kaybı yaşıyor mu?
Kısa çalışma ödeneğinin miktarı brüt ücretin yüzde 60'ı olmakla birlikte, aylık ödenek tutarı brüt asgari ücretin yüzde 50 fazlasını aşamıyor. Dolayısıyla düşük maaşla çalışan işçide çok az bir kayıp yaşanırken, maaşı 5 bin TL’den fazla olanların daha fazla ücret kaybı yaşadığı görülüyor.
-
9.Kısa çalışma döneminde SGK primi ödeniyor mu?
İşçinin kısa çalışma ödeneği aldığı süre için İŞKUR tarafından sadece genel sağlık sigortası primi ödeniyor. Ancak emeklilik için gerekli olan sigorta primi ödenmiyor.
-
10. Kısa çalışma döneminde SGK bildirimi nasıl yapılıyor?
İşyerinde çalışmanın tamamen durması halinde, çalışılan gün 0 olarak, eksik gün ise 30 olarak bildiriyor. Kısmi çalışma uygulanan dönemlerde de aynı mantıkla çalışılmayan günler için eksik gün bildirimi yapılıyor.
Editör: TE Bilisim
