Her ne kadar aile bütçesine önemli katkılar yapsalar da ev hanımlarının sigortaları bulunmuyor. Ancak ev ekonomisi için çeşitli faaliyetler ile üretim yapan ev kadınlarının da düşük primle emekli olma hakları mevcuttur. Ev hanımlarının düşük primle emeklilik fırsatından yararlanabilmesi için neler yapılması gerektiğine dair tüm detayları haberimizde bulabilirsiniz.
El işi yapan ya da bahçesinde ürettiği sebze ve meyveleri işleyerek çevresine satan binlerce ev kadını bulunuyor. Kadınlar bu işleri yaparak aile bütçelerine önemli ölçüde katkıda bulunmalarına rağmen sigortasız çalışmış oluyorlar. Bu kapsamda Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından ev işleri yapan kadınlara vergi ödemeden esnaflık hakkı ve daha düşük primle emekli olma hakkı tanınıyor. Bu durumda olan kadınların çalıştıkları günleri boşa heba etmemesi gerekiyor. Yaşlılıkta ekonomik açıdan daha rahat bir hayat için sigortalı olabilmeniz için yapmanız gerekenler oldukça basittir.
Ev Hanımlarına Düşük Primle Emeklilik Hakkı
Emekli olmak isteyen ev hanımlarının bu iş için gerekli olan iki yoldan birini tercih etmeleri gerekiyor. Bunlar:
İlk olarak ev kadınlarının Sosyal Güvenlik Kurumu’na (SGK) başvuruda bulunarak sigortalı olabilme hakları bulunuyor. Düzenli prim ödeyerek emeklilik hakkını da elde edebiliyorlar.
Emeklilik için gerekli olan sigortalılık süresi ise SGK’ya yapılan başvuruların kayıtlara geçmesi ile başlıyor. Ev hanımlarının bu yöntemle SGK’ya ödeyecekleri prim için alt ve üst limitler bulunuyor.
2020 yılında en az ödenecek prim brüt asgari ücretin yüzde 32’si oranında olduğu için aylık 847 lira olarak belirlendi. Bunun yüzde 20’si malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi, yüzde 12’si ise genel sağlık sigortası primidir. İsteğe bağlı sigorta yaptıran ev hanımları, devletin vatandaşlarına sunduğu tüm sağlık hizmetlerinden de ücretsiz yararlanabiliyor.
İsteğe bağlı sigortalılık yöntemini tercih eden ev hanımları ne zaman emekli olabilir? SGK kanunları ve mevzuatlarına göre isteğe bağlı sigortalılık Bağkur kapsamında değerlendiriliyor. Bunun için isteğe bağlı sigortalı olan ev hanımlarının emekliliği için de Bağkur şartları ele alınıyor. Bu kapsamda 9000 prim günü ödendikten sonra emekli olunabiliyor. 1 Mayıs 2008 yılından sonra sigortalı olanlar 5400 gün prim ödeyerek 61 yaşında emekli olabiliyor.
Esnaf Muaflığı ile Evde Üretim Yapan Ev Hanımları
Havlu, örtü, çarşaf, halı, kilim, dikiş nakış işleri, turistik eşya, yapma çiçek, tarhana, erişte ve mantı gibi ürünlerin üretimini yapan ev hanımları esnaf muaflığından yararlanarak emekli olma hakkından faydalanabiliyor. Ev hanımları tarafından evde üretilen bu ürünlerin yalnızca kermes, festival ve panayır gibi kamu kurumları tarafından geçici olarak belirlenen yerlerde satılması gerekiyor.
Daha önce vergi dairesinden Gelir Vergisi mükellefi olunmadığına dair belge alınması gerekiyor. Esnaf muaflığından yararlanarak emekli olmak isteyen ev hanımlarının daha sonra SGK’ya isteğe bağlı sigortalı olmak için başvuruda bulunması şartı var. Bu sayede Bağkur kapsamına girilmiş oluyor. Muafiyet belgesi alan ev kadınları talep ederlerse sigortalı da oluyor. Muafiyet belgesi sahipleri SGK’ya başvuruda bulunup bu yıl için 27 gün prim ödeyip, 30 gün üzerinden sigortalı olabiliyor. 2020 yılı kapsamında ödenecek prim tutarı ise en az 846 TL olarak belirlendi.
Normal Bağkur isteğe bağlı sigortalılık primi 941 TL olarak alınıyor. Dolayısıyla muafiyet belgesi olan ev hanımları 105 liralık avantajdan yararlanarak daha az prim ödemiş oluyor. Ödenecek gün sayısı her yıl arttığı için emeklilik kapsamında toplam 9000 gün prim ödemesi gerekiyor.
Editör: TE Bilisim
