2021 engelli vergi indirimleri güncellendi. Engellilerin günlük yaşamlarında fırsat eşitliği bularak devam etmeleri için uygulanan engelli vergi indirimleri sayesinde engelliler çeşitli oranlarda vergi ödemelerinden muaf tutuluyorlar.
Engelli Vergi İndirimi Nedir?
Engelli vergi indirimi tanımı itibariyle anayasanın 61’inci maddesinde güvence altına alınmış, engellilerin yaşam standartlarının iyileştirilmesi ve geliştirilmesi kapsamında uygulanan hükümlerden bir tanesidir.
Engellilerin içinde bulunmakta oldukları zor koşulların giderilmesi konusunda katkıda bulunmak ve sosyal ve ekonomik yaşama katılmalarını kolaylaştırmak ve engelli olanlar ile engelli olmayanlar arasındaki rekabet eşitsizliğini ortadan kaldırmak için vergi mevzuatında düzenlemeler yapılmıştır.
Gelir vergisi kanunu kapsamında düzenlenmiş olan engelli indirimleri;
- Engelli ücreti,
- Bakmakla yükümlü olunan engelli kişi
- Engelli serbest meslek sahibi,
- Basit usulde vergiye tabi engelliler gelir vergisi matrahlarının hesaplanmasında engelli vergi indiriminden yararlanırlar.
Diğer yandan ise ilgili mevzuat kapsamında yapılmış olan düzenlemeler ile yurt içinden satın alma ya da yurt dışından ithal edilen motorlu taşıtlar için de engeli vergi indirimleri uygulanmaktadır. Aynı zamanda emlak vergisi kanunu kapsamında da tek meskeni olan malul ve engelliler indirimli vergiden yararlanmaktadırlar.
Engelli Vergi İndirimi İçeriği Nedir?
Engelli vergi indirimi içeriği 193 sayılı gelir vergisi kanunu 31’inci maddesinde belirlenmiş olup bu kanuna göre; çalışma gücünün asgari oranda yüzde 80’ini kaybetmiş olanlar birinci derecede engelli, asgari yüzde 60’ını kaybedenler ikinci derecede engelli, asgari yüzde 40’ını kaybetmiş olanlar ise üçüncü derecede engelli sayılmaktadırlar.
Bu bakımdan engelli indirimi, çalışma gücünün kaybı olanların ücret ya da kazançlarına yönelik, girecekleri derecelere göre belirlenecek miktarlarda indirim uygulanmasını içermektedir.
Hangi Raporlar Engeli İndirimi İçin Geçerlidir?
Engelli indiriminden yararlanmak için engelli olanların engellilik raporu ibraz etmeleri önemlidir. Bu kapsamda geçerli olan raporlar, yetkili hastaneler tarafından düzenlenmiş ve merkez sağlık kurulu tarafından değerlendirmeye alınarak çalışma gücünün en az yüzde 40’ını kaybetmiş olduğuna karar verilen engelli sağlık kurulu raporları vergi indirimi uygulamasına dahil edilmektedirler.
Engellilerin başvurularında da 2007 yılı ve sonrasındaki tarihler için de ilgili yönetmeliğe uygun olarak düzenlenen raporların mevcut bulunduğu beyan edenlerin raporları da merkez sağlık kurulu tarafından değerlendirilmek üzere kabul edilmektedir.
Farklı Raporlar Engelli İndiriminde Geçerli mi?
İşe girmek, engelli kimlik kartı başvurusu yapmak, sosyal yardımlara başvuru yapmak gibi farklı amaçlar ile alınmış olan ve merkez sağlık kurulu tarafından değerlendirilmiş engelli sağlık kurulu raporları vergi indiriminden yararlanmak için kullanılmamaktadır.
Engelli indirimi rapor konusunda diğer kurumların sevki sonucunda alınmış ve rapor aslı ya da noter tasdikli örneği ile birlikte düzenlenmiş olan sağlık raporları ise engelli vergi indiriminden yararlanmak için geçerlidir ve bu raporlar ile yapılacak olan başvurular kabul edilerek işleme alınmaktadır.
Engelli İndirimi Hangi Tarihten İtibaren Geçerli Olur?
Engelli vergi indirimi tarihi olarak rapor tarihinden itibaren geçerli olmaktadır. Başka bir ifade ile vergi dairesi başkanlıkları ya da defterdarlıklarca yetkili hastaneye kişinin sevk edilmesi sonucunda alınmış olan raporların merkez sağlık kurulu tarafından değerlendirilmesi sonucunda engelli vergi indiriminden yararlanmak mümkün olmaktadır.
Daha önce alınmış olan mevcut raporlar ile başvuru yapanlar da raporlarının merkez sağlık kurulu tarafından değerlendirilmesi sonucunda engelli indiriminden başvuru tarihinden itibaren yararlanabilirler.
Bu kapsamda ihtilaf aşamasında yargı oranlarının sevki ile rapor alan engelliler açısından son rapor tarihi, hakem hastane tayin edilmesi üzerine rapor alanlar için ise rapor tarihi temel alınmaktadır.
Bakmakla Yükümlü Olunan Kişi Nedir?
Engelli vergi indirimleri için bakmakla yükümlü olduğu kişi tanımı oldukça önemlidir. Engelli kişinin tabi olduğu çalışma mevzuatı ya da sosyal güvenlik mevzuatı kapsamında bakmakla yükümlü sayılmış kişiler engelli vergi indirimi açısından da bakmakla yükümlü sayılmaktadırlar.
Bu kapsamda isteğe bağlı sigortalı olmayan, sigortalı olarak çalışmayan, gelir ve aylık almayan eş, 18 yaşını doldurmamış ya da üniversite eğitimine devam eden ve 25 yaşını doldurmamış çocuklar bakmakla yükümlü olunan kişi olarak adlandırılmaktadır. Bu kapsamda vergi indiriminden yararlanmak mümkün olmaktadır.
2021 Engelli Vergi İndirim Tutarları Ne Kadar?
2021 engelli vergi indirim tutarları engellilerin çalışma gücü kayıp oranlarına göre belirlenmektedir. Bu bakımdan kademelere göre uygulanacak olan vergi indirimi tutarları değişkenlik göstermektedir.
2021 yılında uygulanacak engelli vergi indirim tutarları şu şekilde;
- Birinci derece engelli indirimi; 1.500 TL
- İkinci derece engelli indirimi; 860 TL
- Üçüncü derece engelli indirimi; 380 TL
Şeklinde 2021 yılında indirim oranı uygulanacaktır.
Engelli İndiriminden Yararlanmak İçin Yapılacaklar Nelerdir?
Engelli indiriminden yararlanmak için engelliler gerekli olan belgeler ile birlikte Vergi Dairesi Başkanlığı bulunan illerde grup müdürlüklerine, vergi dairesi başkanlığı olmayan illerde ise defterdarlıklara, bağımsız vergi dairesi olan ilçelerde ise vergi dairesi müdürlüğüne, vergi dairesi müdürlüğü yoksa malmüdürlüklerine başvuru yapmaları gerekmektedir.
Gerekli olan belgeler şu şekildedir;
- Engelli hizmet erbabı için;
- Başvuru formu,
- Çalışmakta olduğu işyerinden alınan ve işveren tarafından imzalanmış çalışma belgesi,
- Kimlik numarasını gösteren kimlik kartı,
- İlgili yönetmelikler kapsamında alınmış olan sağlık kurulu raporu ya da noter onaylı örneği,
- Hizmet erbabının bakmakla yükümlü olduğu engelliler için;
- Başvuru formu,
- Çalışmakta olduğu işyerinden alınan ve işveren tarafından imzalanan çalışma belgesi,
- Bakmakla yükümlü kişinin ve engelli kişinin kimlik kartı,
- Bakmakla yükümlü olduğuna dair belge,
- İlgili yönetmeliğe uygun olarak hazırlanmış sağlık kurulu raporu ya da noter onaylı örneği,
- Engelli serbest meslek erbabı için;
- Başvuru formu,
- Vergi kimlik numarasını gösteren belge,
- Kimlik kartı,
- İlgili yönetmeliğe uygun olarak alınmış sağlık kurulu raporu ya da noter onaylı örneği,
- Serbest meslek erbabının bakmakla yükümlü olduğu engelli kişiler için;
- Başvuru formu,
- Vergi kimlik numarasını gösteren belge,
- Bakmakla yükümlü olunan kişinin ve engelli kişinin kimlik kartı,
- Bakmakla yükümlü olduğuna dair belge,
- İlgili yönetmelik kapsamında sağlık kurulu raporu ya da noter onaylı örneği,
- Engelli indiriminden yararlanma hakkı taşıyan basit usulde vergilendirilen engelliler için;
- Başvuru formu,
- Vergi kimlik numarasını gösteren belge,
- Kimlik kartı,
- İlgili yönetmeliğe uygun olarak alınmış sağlık kurulu raporu ya da noter onaylı örneği ile başvuru yapabilirler.
Engelli Sağlık Kurulu Raporu İtirazı Nasıl Yapılır?
Engelli vergi indiriminden yararlanmak için sağlık kurulu raporunda eksiklik ya da yanlışlık bulunuyorsa bu durumda engelli sağlık kurulu raporu itirazı mümkün olmaktadır. Engelli sağlık kurulu raporuna engelinin kendisi, velisi, vasisi ya da raporu istemiş olan kurumlar itiraz edebilmektedir.
Buna göre itiraz dilekçesi ve ilk engelli sağlık kurulu raporu ile birlikte bağlı bulunan ilin sağlık müdürlüğüne başvuru yapılabilmektedir. İl sağlık müdürlüğü tarafından engelli sağlık kurulu raporu alacak olan kişi en yakındaki farklı bir hastaneye sevk edilir ve bu hastaneden yeni bir sağlık kurulu raporu düzenlenir.
İtiraz edilen sağlık kurulu raporu ile yeni alınan sağlık kurulu raporu arasında fark bulunuyorsa, en son alınan sağlık kurulu raporu geçerlilik kazanır. Eğer aynı sonuçları raporlar içeriyorsa bu durumda mevcut durum kesinleşir ve tekrar itiraz etme hakkı bulunmayarak söz konusu rapor geçerli olur.
Engelli Vergi İndiriminden Kimler Yararlanır?
Engelli vergi indiriminden yararlanabilecek kişiler şu şekilde sıralanabilir:
- Engelli olduğu sağlık kurul raporu ile onaylanmış özel sektör çalışanı
- Engelli serbest melek erbabı
- Bakmakla yükümlü olduğu engelli kimse bulunan serbest meslek erbabı
- Bakmakla yükümlü olduğu engelli kimse bulunan özel sektör çalışanı
- Basit usulde vergiye tabi engelli kimseler
Bu kişiler vergi indirimine tabidir. Bakmakla yükümlü olduğu kişiden kasıt, en az %80 engel durumunda kişinin kendi hayatını devam ettirememesidir. Kişi, yanında biri olmadan hayatını devam ettiremiyorsa, bu durumda engelli vergi indirimlerinden, kişinin bakımını üstlenen kişi yararlanır.
Bu kapsamda vergi indirimlerinden yararlanacak kişiler genelde anne, baba, eş ya da çocuklar olmaktadır. Yaş sınırı aranmaksızın, engel oranı %80 üzeri olan kimselerin bakımını üstlenmiş kişiler, engellilere sağlanan vergi indirimlerinden yararlanabilecektir.
Engelli Vergi İndiriminin Uygulanamayacağı Durumlar Nelerdir?
Engelli vergi indirimlerinden yararlanmayacak kişiler, şu şekilde sıralanmaktadır:
- Rapor süresi dolmuş olan engelliler
- Raporları, devlet hastanesinden alınmamış ve kurul onayı almamış engelliler
- Yalan beyan durumunun gözlenmesi
- Engel durumunun %40’ın altında kalması durumu
- Bakıma muhtaçlık konusunda yanlış beyan verilmesi
- Vergi indirimlerinin gereksiz ve iyi niyetli olmayan kullanımı
Gümrük Vergilerinde Sağlanan Engelli Vergi İndirimleri Nelerdir?
Engellilere gümrük vergisi indirimi kişilerin yurt dışından engel durumunu hafifletecek materyal getirmesi şeklinde işlemektedir. Kişilerin yurt dışından gelirken kol ve bacak aparatları, kullanımı kolaylaştırıcı cihazlar getirmeleri, gümrük vergisinden muaf tutulmaktadır.
Portatif koltukları olmaması şartıyla, sürücüsü dahil en az 6, en çok 9 kişilik, engelli kişinin rahat kullanımına imkan veren araçların yurt dışından getirilmesinde gümrük vergisi alınmaz. Gelen eşyaya ait yedek parça, takım, onarım için gerekli malzemeler, muafiyete dahildir.
Yurt İçinde Satın Alınan Araçlarda Sağlanan Engelli Vergi İndirimleri Nelerdir?
Yurt içinde satın alınan araçlara ait engelli indirimleri, engelli kişinin engel durumunun %90 üzerinde olması durumunda, kendisine bakım veren kişinin onu hastaneye rahat götürmesini hedefler. Belirli bir silindir hacminde olan araçlarda uygulanan indirimde, bakım verenin bunu engelli kişi için kullanacağını beyan etmesi gerekir. Ancak Jeep, ATV gibi araçlar, bu vergi indiriminden muaftır.
Motorlu Taşıtlar Vergisi Konusunda Sağlanan Engelli Vergi İndirimi Oranı Ne Kadardır?
MTV indirimlerinin engelliler için düzenlenmesi, %90 üzeri engel durumunda görülmektedir. Kişinin bu engel durumunun üzerinde bulunması durumunda motorlu taşıtlar vergisi alınmaz. Kişinin engelinin %90 olmaması durumunda, araca yüklenecek aparatın önem arz etmesi halinde de vergi indirimi söz konusu olacaktır. araca özel tertibat yapılması, araçta aparat bulunması gibi nedenlerle araçların vergiden muaf olması söz konusudur.
Eğer kişilerin sağlık raporları süreli ise, sağlık raporunun süresi bitmeden vergi indirimi başvurusundan yararlanması gerekmektedir. Aksi halde sağlık kurulu raporunun yenilenmesi için tekrar işlem yapılması gerekecektir. Bu da vakit kaybına yol açar. Ayrıca başvurunun reddedilmesi durumu da söz konusu olabilir.
Katma Değer Vergisinde Engelli Vergi İndirimi Payı Bulunur mu?
KDV indiriminden engellilerin yararlanması için, aldıkları ürünün sadece engel grubuna yönelik olması gerekmektedir. KDV muafiyeti, engelli bireyin satın aldığı her üründe kendini göstermez. Kişinin kendi engeli ile ilgili bir ürünü satın alıyor olması gerekir. Bu kapsamda görme engellilerin kullandıkları baston, yazı makinesi gibi araçlar ile ortez ve protezler, KDV’den muaftır.
Gayrimenkul Alımında Emlak Vergisi Alanında Engelli Vergi İndirimi Bulunur mu?
Gayrimenkul alımında engellilere vergi indirimi yapılması için uyulması gereken bazı şartlar bulunmaktadır. Bu şartlar alınacak konutun engelli için alınıyor olması, engelli birey üzerine başka mülk bulunmaması, konutun 200 metrekareyi geçmemesi ve Türkiye sınırları içinde bulunmasıdır. Konutta vergi indiriminden yararlanmak için bu şartların karşılanması gerekir. Ayrıca konutun seçilmesinden sonra başvurunun 30 gün içinde, konuta yerleşmeden yapılması gerekir.