Sosyal güvenlik sistemi içinde milyonlarca işçi, memur ve esnaf tüm çalışanları kapsayan önemli değişikliklerin yapılması bekleniyor. Değişiklikler kapsamında en çok öne çıkanlar ise çalışanların uzun süredir talep ettikleri düzenlemeler bulunuyor. Buna göre düzenlemelerin yapılması halinde kadınların sigortalı olarak çalışmaya başlamadan önceki dönemde doğan çocukları için doğum borçlanması, düşük ücret ile çalışanlar için emekli aylığının düşmemesi gibi konular gündemde tutuluyor.

Emeklilik Dönemi İçin Önemli Değişiklikler

Cumhurbaşkanlığı Strateji Bütçe Başkanlığı bünyesinde 2020 – 2023 yıllarını kapsayan kalkınma planı sosyal güvenlik sisteminin sürdürülebilirliği üzerine yayınlanan raporda, sosyal güvenlik sisteminde hedeflenen noktalar açıklandı. Raporda yer alan sigortalılık öncesi doğan çocuklar için doğum borçlanması hakkı ve çalıştıkça azalan emekli aylığı formülü gibi hedeflerin yer alması pek çok sigortalıyı ve emekliyi ilgilendiriyor. Aynı zamanda raporda yer almamasına karşılık yurt dışı borçlanmalarının da zorlaştırılması ve maliyetlerinin arttırılması düzenleme yine hedef olarak belirtildi. Hedefler arasında dikkat çekici olan sigorta öncesi doğum borçlanması hakkı, 4/A, 4/B ve 4/C kapsamında olan tüm kadınlar için söz konusu oluyor. Kadınların sigortalı olarak çalışmaya başladıktan sonra dünyaya gelen çocukları için halihazırdaki sisteme göre doğum borçlanması yapabiliyorlar. Bu bakımdan her bir çocuk 2 yıl olmak kaydıyla, 3 çocuk için toplamda 6 yıl kadar borçlanma imkânı sağlanıyor ve böylece doğum borçlanması ile erken emeklilik mümkün olabiliyor. Ancak sigorta öncesinde doğum yapmış kadınlar doğum borçlanmasından yararlanamıyorlar. Sadece staj girişi yapılmış kadınlar staj sigortası kapsamında normal çalışmaya başladıkları süre zarfı içinde  borçlanma yapabiliyorlar. Eğer belirtilen hedefler hayata geçirilirse, bu bakımdan sigorta öncesinde doğum yapan kadınların da doğum borçlanmasından yararlanması mümkün olacak. Örnek vermek gerekirse 1 Ocak 2000 tarihinde çalışmaya başlayan bir kadın, 1995 yılında doğan çocuğu için doğum borçlanması talep edebilecek ve böylece sigorta başlangıç tarihi de 1998 tarihine çekilerek erken çalışmaya başlamış görülecek. Bu durumda hem eksik prim günü tamamlanacak hem de 1998 koşulları geçerli olarak erken emeklilik gündeme gelecek.

Azalan Emekli Aylığının Kalkması

Emeklilikte yaşa takılanlar için en büyük sorunlardan olan çalıştıkça emekli aylığının düşmesi konusunda da düzenlemelerin gündeme gelmesi bekleniyor. Düşük ücretle çalışan sigortalının prim gününü doldurmasından sonra kayıt dışı çalışmasına da yol açan bu durumun çözülmesi ön görülüyor. Bu bakımdan emekli aylığı hesaplamasında temel alınan ölçütler istihdam olarak kalmayı teşvik edecek ve çalışma süresinin uzaması halinde de emekli aylığı düşmek yerine artış göstererek, kişilerin mağdur olmaları önlenecek. Ayrıca bu nokta emeklilik sisteminden erken çıkışı önlemek ve sistemden genelde çıkma yaşı olan 52 yaş sonrası için de sigortalıların çalışmasını teşvik ederek işgücünün de devamını sağlayabilecek. Bir diğer dikkat çeken hedef ise işsiz kalan işçilerin boşta geçirdikleri süreler için geriye dönük borçlanma haklarından yararlanması olarak görülüyor. Hedefler arasında bulunan ifadeye göre işsizlik ödeneğinden yararlananlar için tıpkı askerlik borçlanmasında olduğu gibi geriye dönük borçlanma imkânının sağlanması hedefleniyor. Böylece çalışanların işsiz oldukları süre boyunca da prim eksikliklerini tamamlama imkânı doğacak. Düşük gelirli gruplarda ise mikro sosyal sigorta programlarının uygulanması ve buna bağlı olarak vergiden muaf düşük gelirli olan esnaf ve sanatkar, çiftçi ve ev hizmetlerinde çalışan kimseler için kendilerini aylık bazda zorlamayacak düşük prim ödemelerinin yapılması hedefler kapsamında tutuluyor. 2008 yılında onaylanan kanuna göre bu kapsamda olanlar için 15 gün prim yatırma imkânı sağlanmıştı. Yeni düzenleme ile birlikte 15 gün kapsamındaki prim tutarlarının da aşağıda olması ön görülüyor.

Emekliye En Yüksek Promosyonu Hangi Banka Veriyor?

SSK ve BAĞKUR Emekli Maaşları Ne Kadar Oldu ?

Emeklilere TOKİ Ucuz Ev Fırsatı! Nasıl Alınır, Şartları Neler ?

Editör: TE Bilisim