Sosyal Güvenlik Kurumu’na (SGK) bağlı sigorta kollarından birinde çalışma hayatına devam eden milyonlarca vatandaşın en büyük hayallerinden biri de çalışma hayatını sonlandırıp kurumdan emekli aylığı almaya hak kazanmaktır. Bu kapsamda sosyal devlet anlayışını benimseyen ülkelerde, vatandaşların daha insani şartlarda ve ekonomik refah seviyesinde yaşamaları için bazı sosyal hizmet ve politikalar geliştirilir. Bu tür sosyal politikalar arasında iş gücünde kayıp yaşayan vatandaşlar için de erken emeklilik imkanı bulunmaktadır. Sigortalı olarak herhangi bir işyerinde çalışırken hastalık, rahatsızlık veya iş kazası gibi durumların meydana gelmesinden sonra vatandaşların iş hayatına geri dönememesi halinde yaş şartını beklemeden emekli olabilmeleri sağlanmaktadır. SGK bünyesinde 1800 prim gün sayısıyla emekli olmak için gerekli koşulları ve detayları haberimizde bulabilirsiniz.
Sigortalı çalışanın iş gücü kayıpları yaşamasıyla gündeme gelen malulen emeklilik, halk arasında genellikle engelli emekliliği ile karıştırılmaktadır. Engelli emeklilik hakkının elde edilmesi için vatandaşlarda doğuştan gelen veya sigortalı olarak işe başlamadan önce de engel durumunun olması temel koşullardandır. Fakat malulen emeklilik hakkı kazanabilmek için sigorta başlangıcı yapıldıktan sonra herhangi bir meslek grubunda çalışamayacak derecede iş gücünün en az yüzde 60 oranında kaybedilmiş olmasına dikkat edilmektedir.
Malulen Emeklilik Şartları Nelerdir?
Malul durumda olan sigortalı çalışanların, çalışma hayatına devam edememeleri sebebiyle meydana gelen gelir kaybının ortadan kaldırılması için erken emeklilik uygulamasının yolu açılmıştır. Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından bağlanan
malulen emeklilik aylığını alabilmek için vatandaşların Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı öncülüğünde düzenlen bazı şartlara uygun olması gerekmektedir. 5510 sayılı Sosyal Güvenlik ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu kapsamına alınan malulen emeklilik şartlarını şu şekilde sıralamak mümkündür:
- Sigortalı çalışanın iş gücünde en az yüzde 60 oranında kayıp meydana gelmelidir. Çalışanın malullük durumu ve oranı, sigortalının ya da işverenin talep etmesinin ardından SGK tarafından yetkilendirilen sağlık kuruluşlarının vermiş olduğu raporla belgelendirilmiş olmalıdır.
- Malulen emeklilik için gerekli olan sağlık raporunun alınabilmesi için vatandaşların mutlaka bağlı bulundukları il ya da ilçelerdeki Sosyal Güvenlik Merkezlerine resmi başvurularını iletmeleri gerekir.
- Yapılan başvuruların ardından SGK aracılığıyla çalışanların sağlık kuruluşlarına sevk edilmesi ve ilgili tespitlerin yapılması sağlanır.
- Malulen emekli olabilmek için 10 yıllık hizmet süresi ile en az 1800 prim günü şartının tamamlanması şarttır. Ancak sağlık kurulu raporunda vatandaş hakkında “başka birinin sürekli bakımına muhtaç” ibaresi mevcutsa bu durumda 1800 gün prim ödemesi şartı da aranmaz.
- İş gücü kaybına neden olan hastalık, rahatsızlık ya da kazanın ilk kez işe başlanan tarihten sonra meydana gelmiş olmalıdır. Eğer çalışmadan önce rahatsızlık mevcutsa malulen emekli olma hakkı verilmez.
- Çalışma hayatına son verilmesi gerekir.
Kanser hastalarının ilk defa teşhis konulduğu tarihten itibaren 1 yıl içinde SGK'ya başvurmaları durumunda; malulen emeklilik için sağlık raporuna gerek kalmaz. Aynı zamanda kanser hastaları 18 ay boyunca malullük aylığı alabilirler. 18 ayın sonunda kanser hastalığına bağlı olarak çalışma gücünde en az yüzde 60 oranında kayıp olması durumda malullük aylığı almaya devam ederler. Malulen emeklilik başvurusu Sosyal Güvenlik Merkez Müdürlükleri aracılığıyla yapılmaktadır. Sigortalı çalışanların malulen emeklilik başvurusu yanlarında iş gücü kaybının tescillendiği sağlık raporu, talep ve beyan taahhüt belgesi, sevk onay kağıdı ile iş gücü kaybı nedeniyle işten ayrıldığını ispat eden belgeleri hazır bulundurmaları gerekmektedir.
Editör: TE Bilisim
