Veraset ilamı ya da diğer bilinen adıyla mirasçılık belgesi yasal hak sahiplerinin mahkeme ya da noter kararı ile aldıkları ve resmi olarak mirasçı olduklarını bildiren bir belgedir. Veraset ilamı almak için en önemli şart soy bağının bulunmasıdır.

Veraset İlamı Nedir?

Veraset ilamı tanımı itibariyle mirasçılık belgesine denilmektedir. Temelde mirasçıların kanun önünde mirastan hak sahibi olduklarını ve miras paylarını gösteren resmi bir belge olarak kullanılmaktadır. Vefat eden kişinin vefatı ile birlikte mirası açılmaktadır. Miras paylaşımı yapılıncaya kadar tüm mirasçılar da terekedeki tüm mallara hak sahibi olmaktadır ve bu mallar her bir mirasçı tarafından kullanılabilir. Mirasçılar, terekede bulunmakta olan taşınır malları, buna göre tablolar, ev eşyaları ve benzeri ürünleri ya da vefat eden kişinin taşınmaz mallarını ev, arsa ve benzeri emtiayı fiili bir şekilde kullanmakta sıkıntı yaşamazlar. Fakat taşınmaz mallar üzerinde taşınmazların tapu konusunda mirasçılara devredilmesi ya da üçüncü kişilere satılması veya miras bırakan kişinin bankadaki parasını çekebilmek gibi noktalarda yasal mirasçı olunduğunun ispat edilmesi gerekmektedir. Veraset ilamı da bu noktada gerekli olmaktadır ve kişilerin mirastan hakları olduğunu üçüncü kişilere ispat etmektedir. Aynı zamanda veraset ilamı atanmış mirasçılar için de büyük öneme sahip olmaktadır. Miras bırakan kişinin vasiyetname ya da miras sözleşmesi hazırlayarak yasal mirasçıların dışında başka bir kişiyi de mirasçı yapması halinde söz konusu bu kişinin miras üzerindeki tasarrufunun tespit ve teyit edilmesi için veraset ilamı yani mirasçılık belgesine ihtiyacı bulunmaktadır. Aynı zamanda veraset intikal vergisinin de ödenmesi için yine veraset ilamı alınması gerekmektedir.

Veraset İlamını Kimler Alabilir?

Veraset ilamını alacaklar hukuken yasal mirasçılar ve atanmış mirasçılar içindir. Fakat konuyla ilgili Yargıtay kararları kapsamında miras bırakanın alacakları da alacaklarını temin etmek için mirasçıların tespit edilmesi için veraset belgesinin düzenlenmesini talep edebilmektedirler. Alacaklı olanların mirasçılara dönük veraset ilamı talep etmeleri için icra müdürlüklerinden onay almaları gerekmektedir. Bu koşulları sağlayanlar vefat eden kişinin mirası için veraset ilamı alabilmektedir. Veraset ilamı almak için ise başvuru yapılması gerekmektedir.

Veraset İlamı Nasıl Alınır?

Veraset ilamı almak için öncelikle mirasçılardan birisinin başvurusu yapması yeterli olacaktır. Her bir mirasçının ayrı ayrı başvuru yapmasına gerek bulunmamaktadır. Veraset ilamı başvurusu için mahkemeye dilekçe ile başvuru yapılması gerekmektedir. Fakat şartların uygun bulunması halinde gerekli belgeler ile birlikte mirasçılar noter üzerinden de veraset ilamı alabilmektedirler. Mahkeme üzerinden yapılacak başvurular, Sulh Hukuk Mahkemesi’ne yapılmaktadır. Noterden yapılacak başvurular ise herhangi bir noter şubesinden gerçekleştirilebilmektedir. Noterden yapılacak başvurular için bazı şartların sağlanması gerekmektedir. Aksi durumda noter yetkisiz olması gerekçesi ile mahkemeye yönlendirme yapacaktır. Noterden veraset belgesi almak için şartlar şu şekildedir;
  • Veraset ilamı talep eden kimsenin vefat eden kişinin yasal mirasçısı olması, aralarında soy bağının bulunması,
  • Vefat eden kişinin yabancı olmaması, bu kapsamda çifte vatandaş ya da vatandaşlıktan çıkarılmaması,
  • Vefat eden kişinin mirasçılarından birisinin evlatlık olmaması,
  • Mirasçılardan birisinin kayıp olmaması,
  • Miras bırakanın vasiyetname düzenlememesi ya da miras sözleşmesi yapmamış olması, eğer vasiyetnamesinde ya da miras sözleşmesinde yasal mirasçılar dışında bir başka kişi mirasçı olarak atanmışsa bu durumda konu mahkemeye taşınmalıdır,
  • Miras bırakan kişinin mirasçılardan birisi ile aynı günde ölmemiş olması,
  • Miras bırakan kişinin 1990 tarihinden önce vefat etmesi ve eşi hayattaysa mahkemeye başvuru yapılması gerekmektedir.
Noterden bu koşulların dışında kalan konular dahilinde veraset ilamı almak için aynı zamanda vefat eden kişinin ölüm belgesi, nüfus kayıt örneği ve veraset ilamı başvuru formu ile başvuru yapılması gerekmektedir.

Veraset İlamı Davası Nasıl Açılır?

Noterden alınmayacak bir durum söz konusu ise veraset ilamı davası açmak gerekmektedir. Dava, Sulh Hukuk Mahkemesi tarafından kararlaştırılmaktadır. Bunun için mahkemeye dilekçe verilmesi ve mahkeme tarafından davanın görüşülmesi talep edilmelidir. Bu davada davalı olmadığı için verilecek olan dilekçede hasım gösterilmemelidir. Mahkeme vefat eden miras bırakanın ölüm kayıtlarını ve mirasçılara ilişkin olarak nüfus bilgilerini de incelemek için gerekli belgeler talep edecek ve veraset ilamını düzenleyecektir. Veraset ilamı davaları süreleri itibariyle hasımsız bir dava olduğu için kısa sürede sonuca kavuşmaktadır. Mahkemedeki iş yükü kapsamında genelde 10 gün içerisinde sonuçlanabilir ama bazı durumlarda 1 aya kadar dava uzayabilir. Ölüm belgesi ve nüfus kayıt örneği gibi belgelerin dava dilekçesine eklenmesi mahkemenin daha hızlı karar almasına olanak verecektir. Fakat bazı durumlarda mirasa yönelik mirasçılar arasında sorunlar yaşandığı için bu durum mahkemenin süresini de uzatmaktadır. Eğer mirasçılar arasında anlaşmazlık bulunuyorsa mahkeme tanık çağırabilecek, mevcut iddiaları değerlendirecek ve buna göre karar verecektir. Böylesi durumlarda savunma yapmak ve gerekli olan belgelerin de toplanması için avukat desteği almak yarar sağlayacaktır.

Veraset İlamı Dilekçesi Nasıl Yazılır?

Veraset ilamı dilekçesi yazmak için dilekçede ilam talep eden mirasçı kısa bir şekilde miras bırakanın vefat ettiğini ve bu nedenden ötürü mirasçısı olarak veraset işlemelerinin yapılması için veraset ilamı talep ettiğini belirtmelidir. Veraset ilamı dilekçesi kısa ve basit olmalıdır. Fakat mirasçılar arasında anlaşmazlık varsa tüm sorunlar açık bir şekilde anlatılmalı ve herhangi bir nokta atlanmamalıdır. Herhangi bir hak kaybı olmaması için dilekçe yazımında da avukat yardımı almak faydalı olacaktır.
Editör: TE Bilisim