Tapu İptal Davası Nedir?
Tapu iptal davası tanımı gereğince usule aykırı ve kanunsuz bir şekilde düzenlenmiş olan ya da bu şekilde iddia edilen tapu kayıtlarının tekrar hukuka uygun bir hale getirilmesine dayanan davadır. Tapu iptal davasında mülkiyete yönelik bir dava olduğu için kesin hüküm beklenmektedir, kesin hüküm alınmadan icra hükmü de uygulanmamaktadır. Mülkiyet hakkının sağlanması için tapu iptal ve tescil davası hukuk içinde büyük bir yere sahiptir. Mülkiyet hakkı hem anayasada korunan temel haklardan olmakta hem de Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi kapsamında da uluslararası hukuk denetimi altına alınmıştır. Buna göre ilgili yasalar uyarınca her devlet vatandaşlarının mülkiyet haklarını korumak ile yükümlüdür. Şayet kişinin mülkiyet hakkı korunmuyorsa bu durumda oluşan mağduriyetin giderilmesi için hukuk yollarına başvuru yapılması gerekmektedir. İlk kademe istinaf ve davanın değerine yönelik temyiz yolu açık kalıyorsa temyiz başvuru neticesinde mülkiyet hakkı ihlal ediliyorsa bireysel başvuru yolu ile Anayasa Mahkemesi’ne başvuru yapmak mümkün olmaktadır. Tüm iç hukuk yolları tamamlandıktan sonra ise hâlâ kayıp olan bir hak bulunuyorsa bu durumda Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne başvuru yapılabilmektedir.Tapu İptal Davası Nasıl Açılır?
Tapu iptal davası açmak diğer gayrimenkul davalarında olduğu gibi gayrimenkulün bulunduğu yerde açılmaktadır. Mülkün bulunmakta olduğu yerin mahkemesi tek ve kesin yetkili mahkeme olmaktadır. Bu almış olduğu yetki de kamu düzenine ilişkin olmaktadır. Taraflar kendi aralarında aksi bir yer tayininde bulunamazlar. Başka bir deyişle taraflar kendi aralarında davanın başka bir yerde görülmesine yönelik karar alsalar bile bu durum mümkün olmamaktadır. Davaya bakmakta olan hakim ise davanın yetkili mahkemede açılmış olduğunu denetlemek zorundadır. Eğer dava yetkili mahkemede açılmamışsa hakim tarafından dava usulden redde uğramalıdır. Tapu iptal davasının açılması için mülkün bulunduğu bölgedeki asliye hukuk mahkemesine başvuru yapmak gerekmektedir. Bu davalara bakan mahkeme asliye hukuk mahkemesi olmaktadır. Tapu iptal ve tescil davasının açılması için ilk olarak dilekçe hazırlanması gerekmektedir. Dilekçenin de davanın açılabilmesi için kusursuz ve eksiksiz bir şekilde hazırlanması gerekir. Dilekçede mülkün kayıt bilgileri, söz konusu davalık olaydaki hukuka aykırı olan durumlar sade ancak açık bir şekilde belirtilmelidir. Hazırlanmış olan dilekçe kapsamında bilirkişi talep edilmesi halinde de bu noktaların yine net bir şekilde açıklanması gerekmektedir. Aynı zamanda keşif ve tanıkların dinlenmesine yönelik olarak da dikkat edilmesi gereken durumlar ayrıca vurgulanmalıdır. Davanın sonuca bağlanması için bulunan vaka ve deliller de yine açık bir şekilde yer almalıdırlar. Hazırlanan dilekçede yer verilmeyen vakalar ya da deliller daha sonra iddianın genişletilmesi konusunda yasak dahilinde kalabilirler ve hak kaybı yaşanmasına neden olabilirler, bu noktaya dikkat edilmesi gerekir.Tapu İptal Davası Niçin Açılır?
Tapu iptal davasının açılma nedeni birden fazla etmene dayanabilmektedir. Tapu iptal davası pek çok nedenden dolayı açılabilmektedir. Davanın açılmasına neden olacak sebepler şu şekilde sıralanabilir;- Hukuki ehliyetsizlik sebebiyle açılabilir,
- Vefat sonucunda mirastan mal kaçırmanın yaşandığı durumlarda açılabilir,
- Bağış amacını taşıyan mülkün tapuda söz konusu amacının dışında kullanılması konusunda,
- Kişiye verilmiş olan vekaletin kötü amaçla taşınması durumunda,
- Ölünceye kadar bakma sözleşmesinin geçersiz olduğu durumlarda,
- İmar hukuku açısından anlaşmazlık yaşandığı durumlarda,
- Aile konutu uyuşmazlığının yaşandığı durumlarda,
- Sınır uyuşmazlıklarına konu olan tapu kaydının düzeltilmesi istemiyle,
- Kadastro tarafından yapılmış olan ölçüm hataları veya yanlış kayıt sebebiyle oluşan sorunların giderilmesi için,
- Tapuya özel mülk olarak kaydedilmesi gereken mülkün düzeltilme işlemlerinde,
- Başka birisi adına senetsiz olarak tescil edilen tapu kayıtlarının düzetilmesinde,
- Zeminde kullanılmış olan yer ve tapuda kayıtlı olan parselin farklı olması durumunda tapu iptali davası açılabilmektedir.
Tapu İptal Davası Kimler Tarafından Açılabilir?
Tapu iptal davası açacaklar herkes olarak belirlenmiştir. Çünkü tapu kayıtları aleni olup isteyen herkes tarafından incelenebilmektedir. Tapu kaydı usule ya da kanuna aykırı olarak oluşturulmuş ise bu durumda kaydın iptalinde kendisine bir menfaat sağlayacak olan herkes tapu iptal davası açabilmektedir. Tapu kaydının iptal davası sonucu ve isteminde tescil istemi de bulunmaktadır. Aksi halde kaydı iptal edilmiş olan mülkün malik hanesi boş kalacaktır, bu yüzden genelde tapu iptal davası tescil davası ile birlikte açılmaktadır. Tescil talebi aynı zamanda davayı açmış olan kimsenin hukuksal anlamda yararına da karşılık gelmektedir. Bu yüzden tapu iptal davalarının açılmasında tescil davasının da görülmekte olmasına dikkat edilmelidir. Sadece bir mülkün tapusunu iptal ettirmek kişiye tek başına menfaat sağlamayacaktır. Bu yüzden kendisi, muris ya da alacaklı adına tapuda tescil işleminin de talep edilmesi gerekmektedir. Dava sonucunda hak sahibi kim olarak belirlenmişse tescil talebi de onun adına yapılmalıdır. Miras şeklinde kalmış olan bir mülkün mirasçıların hepsinin birlikte açmaları gerekmektedir. Tek bir mirasçı tarafından tapu iptal davası görülmemektedir. Bu tür bir davada dilekçe alan mahkeme ilgili mevzuattaki eksiklik nedeniyle öncelikle diğer mirasçıları da davaya davet eder, mirasçılar davaya katılmazlarsa bu durumda dava da geri çevrilmiş olmaktadır.
Editör: TE Bilisim