Kadın memurların emekli olma şartları, halihazırda Emekli Sandığı’na tabi olarak kamu kurum ve kuruluşlarında maaşlı çalışan kadın vatandaşların en çok merak ettiği konular arasında yer almaktadır. İnternet üzerinden sık sık araştırılan bu konuda kafalarda pek çok soru işaretinin olduğu görülmektedir. İlgili mevzuatlarda ve Emekli Sandığı kanunlarında yapılan değişikliliklerle birlikte kadın memurların emeklilik şartları da bazı değişkenlere göre farklılık gösterebilmektedir. Emekli Sandığı yani yeni adıyla 4C’ye bağlı olan kadın çalışanların işe giriş tarihi, sigortadan ne zaman emekli olacaklarını belirleyen en büyük faktörlerin başında gelmektedir.

Kadın Memurlarda Emekli Olma Şartları

Kadın memurların emekli olma koşulları, erkeklere göre daha farklı prosedürleri kapsamaktadır. Kadın memurlar için işe başlama tarihinden önce 20 yılı ne zaman tamamlayacakları ve yaş şartı öne çıkmaktadır. Kadın memurlarının emekliliğinde bu hususlara dikkat edilmelidir. Eski adıyla Emekli Sandığı, yeni adıyla da 4C olan bu sistemde kadın memurların emekli olabilmesi için gereken şartlar şunlardır:
  • Kanunda belirtilen süre boyunca 4C kapsamında sigortalı olmak,
  • Emeklilik için gerekli sürenin sosyal güvenlik primi ödemek,
  • Emekli olunacak yaş
Memurlar için diğer sosyal güvenlik çatısı altında olanlar gibi ilk işe giriş tarihinden önce, tamamlanması gereken süre ve bu sürenin sonunda emekli olunacak yaş daha önemli görülmektedir. Kadın memurların 20 yılı tamamlamaları gerekse de işin içine hizmet birleştirmeleri de girdiğinde milat alınacak tarih, 14 Haziran 2002 olarak belirlenmiştir. Dolayısıyla kadın memurların emeklilik hakkı kazanabilmeleri için tamamlamaları gereken 20 yılı geçirmeleri ve doldurmaları gereken yaşı doldurmaları gerekmektedir.

Kadın Memurların Emeklilik Esasları

4C’li kadın memurların emekli olma esasları konusunda öne çıkan koşulların başında kadın memurların sigortaya giriş yaptıkları tarihler etkili olmaktadır. İlgili mevzuatlara göre 4C kapsamındaki kadın memurların işe giriş konusunda 3 büyük tarih kıstas alınmaktadır. Söz konusu tarihler;
  • 08.1999 tarihi ve bu tarihten önce Emekli Sandığı’na girişi yapılan kadınlar,
  • 09.1999 tarihi ile 30.04.2008 tarihleri arasında Emekli Sandığı’na girişi yapılan kadınlar,
  • 04.2008 tarihi ve bu tarihten sonra Emekli Sandığı’na girişi yapılan kadınlar,
Eski adıyla emekli sandığı yeni adıyla 4C sigorta statüsünden emekli olmak isteyen memur kadınların, işe giril tarihlerine göre farklı emeklilik koşullarına tabi tutuldukları bilinmektedir. Emeklilik hesaplamaları da farklı şekilde yapıldığı için her kadın memur kendi işe giriş tarihini baz alarak hesaplamasını yapmak durumundadır. Örnek olarak açıklamak gerekirse, 8 Eylül 1999 öncesi işe giren memurlar ile 1 Mayıs 2008 sonrası işe başlayan kadınların emeklilik yaşı ve süreleri birbirlerinden farklıdır.

Kadın Memurların Emekliliğinde 20 Yıl Şartı

Kadın memurlarda emeklilik için 20 yılı tamamlama koşulu bulunmaktadır. Buna göre 20 tam yıl prim ödemiş olan kadın memurlar belirli bir yaşı tamamlayarak emekliliğe hak kazanabilmektedir. 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanunu'nun Geçici 205. maddesinin ilk fıkrasına göre, bu gruba dahil olan kadınların emeklilik koşulunda şu hüküm geçerli olmaktadır: “Kadın iştirakçilerden 20, erkek iştirakçilerden 25 fiili hizmet yılını dolduranların istekleri üzerine emekli aylığı bağlanır. Emeklilik hizmet sürelerini doldurmaya 2 yıldan az kalan iştirakçilerden kadın ise 38, erkek ise 43 yaşını tamamlamaları ve talepte bulunmaları şartlarıyla emekli aylığı bağlanır.”

Kadın Memurlarda Normal Emeklilik Şartları

Kadın memurlarda normal emeklilik koşulları, yukarıda belirtilen şartı yerine getiremeyen kadınları yakından ilgilendirmektedir. Bu kişiler de yıl durumlarına göre belirlenen şartları tamamlayarak emeklilik hakkı kazanabileceklerdir. Bu şartı sağlayamayan kadın memurlar, 20 yılı yani 7200 günü tamamlamalarının yanı sıra bir de belirli yaş haddini tamamlayarak emekli olabilecekler. Hesaplama ve karşılaştırmalar 4759 sayılı Kanun'un yürürlük tarihi olan 23.05.2002 günü itibar edilerek yapılmaktadır. Kadınların 20 yılı kesenek ödemeleri tamamlamaları gereken süre için gereken süreler yaş şartı dışında şu şekilde sıralanmaktadır:

Kadın Memurlarda Yaş Haddinden Emeklilik

Kadın memurlarda yaşa göre emeklilik hakkı da değişiklik göstermektedir. 8 Eylül 1999 tarihinde 50 ve daha yukarı yaşlarda olan kadın memurlar 61 yaşını tamamladıkları zaman ya da 65 yaşını tamamlayıp da bir de kamuda fiili hizmet sürelerinin 10 yılını doldurmaları durumunda kendi istekleri ile emekli olabilmektedir. Öte yandan 30 Nisan 2008 tarihine kadar 50 yaş ve 15 yıl kalan süre için kadın memurlar, 15 yıl prim ödemesi yaparak 61 yaşına geldiklerinde yaş haddinden emeklilik hakkı kazanabilmektedir. 1 Mayıs 2008 tarihi ve bu tarih de dahil sonrasında çalışmaya başlayan kadın memurlar yaş nedeniyle emekli olmak isteyenler için ilgili mevzuattaki yaştan dolayı kısmi aylık alabilme koşulları da şu şekilde sıralanmaktadır:
  • 5.2008-31.12.2035 arası işe girenler 5400 gün prim ödeme ile 61 yaşında
  • 1.2036-31.12.2037 arası işe girenler 5400 gün prim ödeme ile 62 yaşında
  • 1.2038-31.12.2039 arası işe girenler 5400 gün prim ödeyip, 63 yaşında
  • 1.2040-31.12.2041 arası işe girenler 5400 gün prim ödeyip, 64 yaşında
  • 1.2042 sonrası girenler ise 5400 gün prim ödeyip, 65 yaşında emekli olabilirler.
Öte yandan 1.5.2008 tarihi de dahil bu tarihten sonra ilk kez işe başlayan kadın memurların emeklilik şartları ise farklı hesaplama ile yapılmaktadır. Bu hesaplamada başlangıç tarihi yerine 9000 gün prim ödeme gün sayısını doldurma şartı öne çıkmaktadır.
Editör: TE Bilisim