Yurt dışından ve Türkiye’den aynı anda emekli olmak için Sosyal Güvenlik Kurumu’na yapılacak başvurularla yurt dışı borçlanma yapılması gerekmektedir. kişiler, bu borçlanma ile yurt dışında kaldıkları dönemleri de sigorta döneminden saydırabilirler. Çalışmak için olsun olmasın, belirli şartların sağlanması durumunda Türkiye’de bulunmayan kişilerin de Türkiye’den emekli olması mümkün olmaktadır. Bu şekilde iki yönlü yapılan emeklilik durumunda, kişilerin her iki ülkeye ait primlerini de ödemesi, her iki ülkenin şartlarını ayrı olarak yerine getirmesi gerekmektedir.

Hem Türkiye’de Hem Yurtdışında Emekli Olma Şansından Kimler Yararlanabilir?

Türkiye ve yurt dışında emeklilik şartları, kişilerin öncelikle Türk vatandaşı olmasını gerektirir. Çifte vatandaşlık sahibi kimseler de bu haktan yararlanabilmektedir. Kişinin 18 yaşından büyük olduğu dönemler emeklilik için Türkiye şartlarında saydırılabilmektedir. Bu saydırma işlemi, borçlanma ile gerçekleşmektedir. Erkekler 18 yaşından büyük oldukları dönem için, çalışma sürelerini ve en fazla 1 yıl olacak işsizlik dönemlerini Türkiye’de emekliliğe saydırabilmektedir. Bu süreler yurt dışında geçmişse Türkiye’de emeklilik prim günü olarak saydırılabilir. Kadınlar için ise 18 yaşından büyük olunan dönemde, çalışma durumundan bağımsız olarak emekliliğe saydırma şansı bulunmaktadır. Kadınlar çalışsalar da çalışmasalar da Türkiye’de emeklilik borçlanması yapabilme hakkına sahiptir. Ancak kişi sonradan Türk vatandaşlığına geçmişse, Türk vatandaşı olunmayan dönemin borçlanması gerçekleştirilemez. Yurt dışından ve Türkiye’den aynı anda emeklilik imkanı bulan grup, bunu iki şekilde yapabilmektedir. İlk olarak kişiler, Türkiye’den sigortalı bulunup sonradan yurt dışına çıkabilmektedir. Bu kişiler çalışanlar ya da ev hanımı olanlar olabilir. İkinci grup ise Türkiye’de hiçbir sigortası olmayıp direkt olarak yurt dışına gidip çalışanlardır. Her iki gruptaki kişiler de hem yurt dışından hem Türkiye’den emekli olabilir. Sadece Türkiye emekliliği için borçlanma yapmaları gerekmektedir.

Yurt Dışı Borçlanması İle Hem Türkiye’den Hem Yurt Dışından Emekli Olmak

Borçlanma yöntemi ile Türkiye’den ve yurt dışından aynı anda emekli olmak 3210 sayılı kanun gereğince mümkün olmaktadır. Borçlanma kapsamında Türk vatandaşları, işsiz dahi olsalar yurt dışında geçirdikleri süreyi Türkiye’de sigorta prim günüden saydırabilmektedir. Bu sayım sonucunda günlük ödenmesi gereken bir prim miktarı kanunen belirlenmiştir. Prim miktarının ödenmesi durumunda emekli olmanın yolu açılacaktır. Ancak insanların hem Türkiye’den hem yurt dışından emekli olabilmeleri için sadece Türkiye’nin değil, emekli olmak istedikleri diğer ülkenin de kriterlerini taşımaları gerekmektedir.

Yurt Dışı Borçlanma Şartları

Yurt dışından borçlanma ile emekli olma koşulları ilk olarak Türk vatandaşı olmaktır. Kişilerin T.C. kimlik numarası sahibi Türk vatandaşı olması yada doğumda Türk vatandaşı olup sonradan çıkma izni ile vatandaşlığını kaybetmesi durumunda şartların karşılandığı düşünülür. Borçlanma, emeklilik, yaşlılık ya da malullük maaşı dışında geçmiş hizmetler için uygun bir prim ödeme yoludur. Kişilerin, hem borçlanma başvurusu yaptıkları dönemlerde, hem prim ödeme döneminde Türk vatandaşı olarak kalmaları gerekmektedir. Yapılacak borçlanma, yazılı dilekçe ile beyan edilmelidir. Yazılı dilekçe ile başvuru yapılmayan borçlanma talepleri, başvuru olarak alınmamaktadır. Bu koşulların sağlanması durumunda yurt dışında çalışanlar da ev hanımı olanlar da çift emeklilik sahibi olabilmektedir.

Hem Türkiye’den Hem Yurtdışından Emeklilik İçin Yurtdışı Borçlanması Başvurusu

Yurtdışı hizmet borçlanması başvurusu, kişilerin yazılı dilekçe ile Sosyal Güvenlik Kurumu il ve ilçe müdürlüklerine başvuru yapmaları ile gerçekleşmektedir. Dilekçe örneği, Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü’nden ya da Sosyal Güvenlik Merkezleri’nden temin edilebilir. Bu dilekçeyi yazamayan, bilgilerini yanlış yazan ya da boş bırakan kişiler için ‘ Yurtdışı Hizmet Borçlanması Talep Formu’ doldurulması gerekmektedir. Tüm emeklilik başvuru dilekçeleri  SGK resmi sitesi www.sgk.gov adresinden görüntülenebilmektedir. Buradan formların örneklerini ve boş çıktılarını alabilirsiniz.

Hem Türkiye’den Hem Yurtdışından Emeklilik İçin İstenen Belgeler

Çift emeklilik için istenen evraklar şu şekilde sıralanabilir:
  • Hizmet borçlanması talep dilekçesi
  • Kimlik belgesi
Bunun yanında sosyal güvenlik sözleşmesinin imzalandığı bir ülkeden emekli olunup olunmadığı da emeklilik için istenen belgelerin neler olacağı konusunda etkilidir. Sigorta ve vize giriş çıkışları konusunda bazı ülkeler ile Türkiye, anlaşmalar imzalamıştır. Bu anlaşmalar sayesinde bu ülkelerde çalışılması ya da ev hanımı olunması durumlarında kişilere bazı haklar tanınmaktadır. Bu ülkelerde zaman geçirilmesi halinde kişilerin ödeyecekleri emeklilik primlerinde değişiklikler meydana gelecek, hazırlamaları gereken belgelerde farklılıklar meydana gelecektir.

Anlaşmalı Ülkelerden Ödenecek Primlerde Hazırlanacak Belgeler

Ülkelerin anlaşmasının olması durumunda hazırlanacak evraklar şu şekilde sıralanabilir:
  • Çalışılmış olan ülkelerdeki sigorta kurumundan alınacak hizmet cetveli belgeleri ya da sigorta kartı,
  • Bağlı bulunulan vergi dairesi ya da meslek kuruluşu tarafından verilecek hizmet belgesi,
  • Gidilen ülkede bulunulan Türk temsilcilerinden alınacak uygun belgeler,
  • Yurt dışı hizmet borçlanması için kullanılacağı belirtilerek alınan konsolosluk ve temsilci belgeleri
Belirtilen belgelerin alımı, Türkiye ile Sosyal Güvenlik Anlaşması imzalamış ülkeler için geçerlidir.

 Anlaşmalı  Olmayan Ülkelerden Ödenecek Primlerde Hazırlanacak Belgeler

Ülkelerin Türkiye ile anlaşmasının bulunmaması durumunda hazırlanacak evraklar şu şekilde sıralanmalıdır:
  • Ülkede bulunan Türk konsolosluklardan alınması gereken borçlanma hizmet belgesi
  • Yurtdışında alınacak bonservislerin ve çalışılan yerlerden alınacak belgelerin noter onaylı tercümeleri
  • Çalışılan yerlerden alınacak çalışma izni belgelerinin tercümeleri
Belirtilen belgelerin, Sosyal Güvenlik Anlaşması imzalamamış ülkelerin yetkililerinden alınması gerekmektedir.

Yurtdışındaki Ev Hanımları Çift Emeklilik Yapabilir Mi?

Yurtdışındaki ev hanımlarının emeklilik durumu, hem Türkiye, hem yurtdışından mümkün olabilmektedir. Kadınların bu haktan yararlanabilmesi için bir işte çalışılmasına ya da sigorta başlangıcının yapılmasına ihtiyaç duyulmamaktadır. Kadınların yurtdışında ikamet ettikleri süreler, yurtdışı emeklilik kapsamında ödenmektedir. Bu haktan yararlanmak isteyen kadınların bazı şartları taşıması gerekmektedir. Bu şartlar şu şekilde sıralanabilir:
  • Kadınların yurtdışına çıktıkları dönemde 18 yaşından büyük olmaları gerekmektedir.
  • Kadınlar, gittikleri ülkede herhangi bir sigortalı işte çalışmıyor olmalıdırlar. Eğer çalışmış olma durumu söz konusu ise 30 günden az çalışmış olmalıdırlar.
  • Kendi sigorta durumunu kullanarak herhangi bir maaştan yararlanmıyor olmalıdırlar.
  • Birey, aslen Türkiye’de yaşıyor, geçici bir süre için başka bir ülkede bulunuyor olmalıdır.

Yurtdışı Borçlanmasının Değerlendirilmesi

Kişilerin Türkiye ve yurtdışından aynı anda emekliliği, süre tespit durumuna göre değişiklik göstermektedir. Hem yurt dışından hem Türkiye’den emeklilik konusunda, yurt dışında yaşayan ev hanımları, başvurularını yapabilirler. Ancak başvuru değerlendirmesinde, kişilerin alacakları evraklarda yer alan tarihler baz alınır. Başvuru için kullanılan yurtdışı borçlanma tespit dilekçesinde borçlanmak istenilen süre yazılmışsa, bu süre baz alınarak borçlanma miktarı düzenlenir. Eğer kişinin alacağı belgeler üzerinde herhangi bir borçlanma tarihi bulunmuyorsa, yazılı kaynaklardaki gün hesaplamaları ile borçlanma miktarı hesaplanır. Kişilerin borçlanma tutarını ödedikten sonra çift emeklilik sahibi olmaları sağlanır. Eğer borçlanma yapacak kişinin daha önceden Türkiye’de SGK kaydı bulunuyorsa, yurtdışında geçirilen süreler prim günlerine eklenir. Kişilerin daha önceden yurt dışı ikametgah durumu varsa, sigorta başlangıcı, ikamet edilen gün başlangıcı sigorta başlangıcı olarak kabul edilir. Eğer kişinin daha önceden herhangi bir emeklilik prim kaydı bulunmuyorsa, borçlanma ödemesinin yapıldığı günden itibaren geriye gidilerek hesaplama yapılmalıdır.

Emekli Maaşı Hesaplama Yöntemi Nasıl?

Ağır Meslek Çalışanlarına Erken Emeklilik Fırsatı

SSK, SGK Erken Emeklilik Şartları Nelerdir ?

Editör: TE Bilisim