Uzun süren çalışma döneminin ardından Sosyal Güvenlik Kurumu’ndan (SGK) emekli maaşı almaya hak kazanan milyonlarca SSK’lı (4A) ve Bağkur’lu (4B) vatandaşlar, emekli maaşlarına devlet veya bankalar tarafından bloke konup konulamayacağını merak ediyor. Özellikle son dönemde emekli olanların ve emekli maaşını almaya başlayan kişilerin merak ettiği emekli maaşı bloke konusu, vatandaşlar arasında tartışılmaya devam ediliyor. Bilindiği üzere bazı sebeplerden dolayı bankalar emekli maaşlarının hepsine bloke koymakta ve emeklilerin maaşlarını çekmelerine engel olmaktadır. Emekli maaşı üzerine bloke koyma işlemi, yasalarda uygulamada olan kanun hükümlerine göre belirlenmiştir. Kanunda yer alan ilgili maddelere göre emeklilerin maaşlarına hangi durumlarda bloke konulup hangi durumlarda konulamayacağına dair tüm merak edilen ve bilinmesi gereken detayları haberimizde bulabilirsiniz.
Emekli maaşlarına bloke konma konusu vatandaşların en çok araştırdığı konular arasında yer alıyor. Kanunda yer alan maddelere göre emekli maaşlarına kredi ve kredi kartı borcu nedeniyle haciz konulamıyor. Ancak kamu ve özel bankaların borç nedeniyle emekli maaşlarını bloke ettiği hatta haciz işlemi başlattığı belirtiliyor. Bu haciz işlemine emekli vatandaşların itiraz hakkı bulunuyor. Emekli maaşı üzerine bloke koyma işlemi yasalarda yer almaktadır. Kanunda belirtilen hükümlere göre emekli maaşına bloke koyma hakkı yoktur Aynı maddenin açıklamasına göre nafaka alacakları ve Sosyal Güvenlik Kurumunun alacakları hariç kişinin emekli aylığından kesinti yapılamamaktadır ve üzerine bloke konulmamaktadır.
Emekli Maaşlarına Neden ve Ne Zaman Bloke Konur?
Bilindiği üzere emekli maaşı üzerine bloke koyma işlemi, yasalarla sınırları belirlenmiş bir uygulama şeklidir. Kanuna göre emekli maaşına bloke koyma hakkı yoktur. Yasada belirtilen aynı maddenin açıklamasına göre nafaka alacakları ve Sosyal Güvenlik Kurumunun alacakları hariç kişinin emekli aylığından kesinti yapılamamaktadır ve üzerine bloke konulamamaktadır. 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununa göre sigortalılar ve hak sahiplerinin gelir, aylık ve ödeneklerinin Kurum açısından doğan alacakları devir edilememektedir. Dolayısıyla SGK’dan alınan gelir, aylık ya da ödenekler takip ve tahsili gereken alacaklar ve nafaka borçları dışında haczedilememekte ve bloke edilememektedir.
Kanundaki ilgili maddelere göre haczi yasaklanmış olan gelir, aylık ya da ödemelerin haczedilmesine dair alınan talepler, borçlunun muvafakati bulunmaması halinde reddedilir. Kısaca emekli vatandaşın bizzat talebi olmazsa nafaka alacağı dışında maaşından hiçbir kesilme yapılamamaktadır. Emekli maaşı üzerindeki bloke yani haciz işleminin gerçekte hiçbir hukuki dayanağı bulunmamaktadır. Çünkü maaşına bloke uygulanmak istenen emekli vatandaşın yazılı izni olmadığı sürece bu bloke işlemi gerçekleştirilememektedir.
SGK Nezdinde Alacaklar İçin İtiraz Hakkı
Aynı şekilde emekli olan kişi emekli maaşının bloke edilmesine dair bir izin vermiş olsa bile maaşının ya da gelirinin hepsinin bloke edilmesi gibi bir durum olmamaktadır. Emekli kişi izin verdiği sürece maaşının sadece dörtte birine haciz işlemi uygulanır. Dolayısıyla uygulamada sık görüldüğü gibi emekli olan kişi izin verdikten sonra eğer maaşın hepsine haciz konulursa bunu gerekli kurumlara şikayet edebilir.
Türkiye’de emekli maaş müşterilerine hizmet sunan bankalar, emekli müşterisinin yasal izni olmadan para kesintisi, aktarma yapamaz, hesabı mevduat hesabı gibi kullanamaz. Bunun yanı sıra emekli vatandaşların bankadan çektikleri gelir, aylık ve ödenekleri haczedilemez. Kanunda yer alan maddeye göre sadece Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) nezdinde doğacak alacakların haczine izin verilmektedir. Bu haciz miktarı da maaşın dörtte birini geçmemektedir. Maaşlarına haciz konulan emeklilerin Cumhuriyet Savcılığı’na da suç duyurusunda bulunması gerekmektedir.
