2020 Zorunlu bireysel emeklilik sistemine dahil olunduğunda, kişilerin maaşı üzerinden BES kesintisi hesaplanmaktadır. Zorunlu ve isteğe bağlı olarak iki ayrı kategoride yürütülen bireysel emeklilik sistemi, kişilerin talebine ya da işyerinin şartlarına bağlı olarak başlatılmaktadır. Sosyal Güvenlik Kurumuna bağlı olarak çalışan sigortalılar, zorunlu bireysel emeklilik sistemi kapsamında BES sözleşmesine dahil edilmektedir. Zorunlu bireysel emeklilik sistemine dahil olan sigortalılar, her ay maaşlarının bir kısmından kesilen BES katkı payı ile birikim yapmaktadır. Çalışanların isteğine göre kesintileri devam eden zorunlu BES hakkında merak edilenler, yazı içerisinde tüm detaylarıyla ele alınmıştır. BES sisteminde emekliliğe hak kazanıldığı durumlar ise:
  • Kişiler birikimlerini toplu şekilde alabilir.
  • İsteyen kişiler geri ödeme planı oluşturarak aylık şekilde paralarını alabilir.
  • Bir kısmını toplu olarak alabilir ve bir kısmını ise geri ödeme şeklinde aylık olarak alabilir.

Kimler Bireysel Emeklilik Sistemine Dahil Edilir?

Bireysel emeklilik sistemi kapsamında, 18 yaşını dolduran tüm vatandaşların hesap açmasına izin verilmektedir. Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olan her vatandaşın dahil olduğu bireysel emeklilik sistemi, iki ayrı kategoriye ayrılmaktadır. Zorunlu ve isteğe bağlı olarak ikiye ayrılan bireysel emeklilik sistemi, kişilerin birikim yaparak ikinci emekli maaşını kazanması için geliştirilmiştir. Zorunlu bireysel emeklilik sistemine dahil olmak için SGK kapsamında sigortalı olarak çalışılması ve 50 yaşından küçük olunması gerekir. Her vatandaşın, bir adet bireysel emeklilik sistemi açmasına izin verilmektedir. İsteğe bağlı bireysel emeklilik sistemi açılışı için kişilerin bankalara müracaat etmesi gerekir.

Zorunlu Bireysel Emeklilik Sorgulaması Nasıl Yapılır?

Bireysel emeklilik sistemi hesabının sorgulanması için e-devlet sistemi üzerinden işlem yapılmaktadır:
  • https://www.turkiye.gov.tr/emeklilik-gozetim-merkezi-bireysel-emeklilik-sistemi-devlet-katkisi-kullanim-ve-limit-bilgileri-sorgulama bağlantı adresi kullanılarak, bireysel emeklilik sistemi hesabı için sorgulama başlatılabilir.
  • Bireysel emeklilik sorgulaması için T.C. kimlik numarası ve e-devlet şifresi kullanılmalıdır.
  • Sistem girişi yapıldıktan sonra, mevcuttaki bireysel emeklilik sistemi hesaplarına erişilmekte ve toplam katkı payı ödemesi hakkında bilgi alınmaktadır.

ZORUNLU BES SORGULAMAK İÇİN TIKLAYINIZ

Zorunlu Bireysel Emeklilik Kesintisi Ne Kadardır?

Zorunlu bireysel emeklilik sistemine dahil olan kişiler, maaşları oranında BES katkı payı ödemektedir. Zorunlu bireysel emeklilik sistemi kesintilerinin, maaşlara göre dağılımı aşağıda sıralanmıştır:
  • Prime dayalı esas kazanç tutarı 3 bin TL olan sigortalılar, zorunlu bireysel emeklilik sistemi kapsamında, her ay 90 TL prim ödemesi yapacaktır.
  • Aylık prime dayalı esas kazanç tutarı 4 bin TL ve üzerinde olan çalışanlar, her ay 135 TL katkı payı ödemesi yapmaktadır.
  • Aylık prime dayalı esas kazanç tutarı 5 bin TL ve üzeri olan çalışanlar, her ay 150 TL zorunlu bireysel emeklilik sistemi katkı payı ödemektedir.
Belirtilen hesaplamalar, zorunlu BES katkı paylarının asgari tutarlarıdır. İsteğe göre, daha yüksek tutarda katkı payı ödemesi yapılmaktadır.

BES Devlet Katı Payı Hangi Durumlarda Kesintiye Uğrar?

BES Devlet katkı payı kesintisi yüzde 25’lik duruma uygunluk sağlanamadığı durumlarda kesilmektedir. Buna göre:
  • Zorunlu BES sistemine giren bir kişi eğer 3 sene içerisinde BES sisteminden cayma hakkını kullanırsa, kişi devlet katkı payı hakkını kaybetmektedir.
  • BES sisteminde kalan bir kişi 3 ve 6 sene içerisinde cayma hakkını kullanırsa, devlet payının yalnızca yüzde 15’ini alabilmektedir.
  • BES sisteminde 10 sene kalan bir kişi 56 yaşını beklemeden cayma hakkını kullanmışsa, bu kişi devlet katkı payının sadece yüzde 60’ını alabilmektedir.
  • Şayet kişi BES sisteminde 10 seneden fazla süre kalmış ise ve 56 yaşını tamamlamış ise devlet katkı payının tamamını almaktadır.

Zorunlu Bes Sisteminden Cayma Hakkı Nasıl Kullanılır?

Zorunlu BES sisteminden cayma için 2 aylık süre verilmektedir. İki ay sistemde kalan bir çalışan BES hakkından caymak istersek bu süreç kapsamında caymalıdır. 2 aylık süre aşılmışsa:
  • Kişi, bireysel emeklilik şirketin BES sisteminden ayrılmak istediğini telefon, faks, e-mail ya da posta aracılığı ile iletmelidir.
  • İptal talebinin iletildiği şirket ise 5 iş günü içinde çalışan kişiye ayrılma bilgi formu ile beraber hesap özetin göndermektedir.
  • Çalışan kişi ayrılma talep formunu doldurup imzaladıktan sonra ise emeklilik şirketine fak ya da posta aracılığı ile göndermektedir.
  • Daha sonra ayrılma talep formu şirkete iletildikten sonra çalışanın hesabına otomatik olarak ödenmiş olan BES birikimi yatacaktır. Hak edilen tutarlar, talebin gönderilmesinden sonraki 20 iş günü içerisinde yatmaktadır.

Zorunlu BES’ten Ayrılma Hakkı Ne Zaman Elde Edilir?

Zorunlu BES sisteminden ayrılmak için belirli şartları yerine getirmek gerekmektedir. İki ay içerisinde sistemden ayrılamayan kişiler bu durumda ayrılmak istediklerini emeklilik şirketine iletmelidir. Ancak bu haklarından vazgeçen kişiler devlet katkı payını alamayacaktır. Buna göre:
  • Bireysel emeklilik sisteminde en az 3 sene kalan bir kişi bu süreden sonra hakkından vazgeçmek isterse devlet katkısının yüzde 15’ini alabilmektedir.
  • Bireysel emeklilik sisteminde en az 6 sene kalan bir kişi bu süreden sonra sistemden ayrılmak isterse devlet katkısının yalnızca yüzde 35’ini alabilmektedir.
  • Bireysel emeklilik sisteminde 10 sene kalan bir kişi devlet katkısının yüzde 60’ını almaktadır.
  • 10 seneyi dolduran ve 56 yaşını tamamlayan kişiler devlet katkısının yüzde yüzünü almakta ve emeklilik hakkı elde etmektedir.
  • Eğer 3 sene dolmadan bu haktan cayılırsa, kişi hiçbir şekilde devlet katkısı alamayacaktır.

Otomatik Zorunlu BES’te Yaş Sınırı Bulunur mu?

Zorunlu BES’te yaş sınırı bulunmaktadır. Zorunlu BES sistemine girebilecek kişilerin 45 yaş ve altında olması gerekmektedir. Buna göre sisteme alınacak kişilerin 1972 ve üzeri doğumlu olması gerekmektedir. Hali hazırda çalışan vatandaşlar eğer 45 yaşın altındaysa, bireysel emeklilik sistemine otomatik olarak katılmaktadır. Sisteme katılan vatandaşların prime esas kazançlarının yüzde 3’ü kadar kesinti yapılmaktadır. Kişiler bu oranın daha yüksek katlarında da ödeme yapabilmektedir. Buna göre 2019 senesinde en düşük kesinti 53 TL iken en yüksek kesinti 340 TL olarak belirlenmiştir. Buna göre alt limit yüzde 3 iken, üst limit sınırı bulunmamaktadır. Çalışan kişiler, üst limiti kendi tercihlerine göre belirlemektedir.

Otomatik Katılım BES için Devlet Teşviki Ne Kadardır?

Otomatik katılımda devlet teşviği çalışan sistemde kalan kişiler için bin TL olarak belirlenmiştir. Bunun yanı sıra çalışan kişiler için yapılan aylık ödemelerin yüzde 25’i kadar da devlet katkısı yapılmaktadır. Çalışan vatandaşın emeklilik koşullarına hak kazanması ve toplu ödeme almadan en az 3 sene boyunca sistemde kalması halinde, toplam birikime de yüzde 5 oranında devlet teşviği uygulanmaktadır. Şayet vatandaş maddi olarak sıkıntılı bir dönemdeyse, bu durumda azami süre olarak 3 aylık ara verme hakkını kullanabilir. Bu süresinin bitiminden önce ve bitimi sırasında yeniden ara verme talebinde bulunması da yasal bir haktır. Sistemde kalmak istemeyen kişiler, zorunlu BES sistemine katılım gerçekleştikten sonra en erken 2 ay sonra cayma hakkını kullanabilir. Bu kişiler 3 sene boyunca tekrar zorunlu BES sistemine giremez. Sisteme yeniden girmek isteyen kişiler ise devlet katkı payı hakkını kaybeder.

Bireysel Emeklilik Sisteminin Özellikleri Nelerdir?

Bireysel emeklilik sistemi hakkında merak edilenler, aşağıda detaylıca açıklanmıştır:
  • Bireysel emeklilik sistemi, isteğe bağlı ve zorunlu olarak sınıflara ayrılmaktadır. Zorunlu BES sadece SGK çalışanlarına uygulanırken, isteğe bağlı BES tüm vatandaşların kullanımına sunulmaktadır.
  • Bireysel emeklilik sistemi sonrasında, katkı payının %25’i değerinde devlet desteği sağlanmaktadır.
  • 10 yıl boyunca ödeme yapan ve emeklilik yaşını tamamlayan vatandaşlar, BES üzerinden ikinci emekli maaşını alacaktır.
  • Vatandaşların emekli olması durumunda, isteğe göre toplu katkı payı ödemesi de alınmaktadır.
  • Katkı payı ödemeleri, fon yatırımlarıyla değerlendirilmekte ve kazanç tutarı artırılmaktadır.
  • Bireysel emeklilik sistemine dahil olan çalışanlar, ilk 2 ay içerisinde cayma hakkını kullanabilir.
  • Katkı payı ödemeleri, istenen tutarda ayarlanabilir ve ödemeler için düzenli ödeme sıklığı belirlenebilir.
  • İsteğe göre, ayda bir, 3 ayda bir, 6 ayda bir ya da yılda bir olacak şekilde, bireysel emeklilik sistemi katkı payı ödemesi yapılmaktadır.
  • İlk 3 yılın sonunda katkı payı ödemelerinin tamamlanması durumunda, devlet desteğinin %15’lik kısmını almaya hak kazanılmaktadır.

Ziraat Bankası Zorunlu Bireysel Emeklilik Sistemi İptali ve Cayma

Halk Bank Zorunlu Bireysel Emeklilik Sistemi İptali ve Cayma

Editör: TE Bilisim